به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شهدای مدافع حرم به نقل از خبرگزاری فارس از مشهد، جواد آرین منش نماینده پیشین مردم مشهد در مجلس شوراى اسلامى و استاد دانشگاه در یادداشتی به بررسی قدرت نرم جمهورى اسلامى ایران پرداخته است.

متن این یادداشت به شرح زیر است:

قدرت نرم به آن دسته از قابلیت‌ها و توانمندى‌ها و منابع یک کشور اطلاق مى‌گردد که زمینه تسلط و نفوذ آن کشور را بدون توسل به قدرت‌هاى نظامى و اقتصادى در سایر کشورها و جوامع فراهم می‌کند.

قدرت نرم قدرتى ناشى از ابزارهاى معنوى و مؤلفه‌هاى قدرت نرم بوده و در واقع فرهنگ، معنویت، ارزش‌ها و موضوعاتى است که جنبه نظامى و اقتصادى ندارد.

قدرت نرم ناشى از ابزارهاى مادى و مبتنى بر روندهاى مرسوم جهانى نیست، اما مى‌تواند اقتدار یک نظام را سبب شود. فرهنگ، معنویت، ارزش‌هاى اخلاقى از جمله ابعاد مؤلفه‌هاى نرم افزارى قدرت نرم محسوب می‌شود.

امروز پس از گذشت چهار دهه از پیروزى انقلاب اسلامى، جمهورى اسلامى ایران توانسته است با ارائه الگو و مدل جدیدى از حکومت دارى مبتنى بر ولایت فقیه و فرهنگ اسلامى که منطبق با فطرت الهى انسانهاست و با تکیه بر قدرت معنوى و فرهنگى و مؤلفه‌هاى قدرت نرم در شکلى کاملا آرام و متین حوزه نفوذ و اقتدار خود را در جهان گسترش دهد، به طورى که امروزه نام جمهورى اسلامى و انقلاب اسلامى ایران در دورترین نقاط جهان نامى کاملا آشناست و از آن به عنوان مهم‌ترین پدیده ربع آخر قرن بیستم یاد می‌شود.

جمهورى اسلامى ایران به عنوان یکى از قدرت‌ها و بازیگران منطقه‌اى نقش موثرى را در معادلات منطقه‌اى و بین‌المللى ایفا می‌کند و با قاطعیت و مقتدرانه از منافع ملى خود دفاع نموده و تهدیدهاى داخلى و خارجى را به برکت اقتدار و قدرت معنوى خود خنثى مى‌کند.

اندیشمندان معتقدند که در قدرت سخت سلاح و جنگ افزارهاى نظامى و منابع اقتصادى براى سلطه بر دیگران و حفظ منافع ملى کشورها مورد استفاده قرار مى‌گیرد. در قدرت نرم روى ذهنیت‌ها و فرهنگ و معنویت سرمایه‌گذارى مى‌شود و از ابزار استدلال، اقناع، جذابیت، عقل، منطق و مشروعیت براى ایجاد اشتراک بین ارزش‌ها بهره‌گیرى مى‌شود و اگر بازیگرى موفق شود مشروعیت و مقبولیت خود را متجلى کند، و نهادهایى را تأسیس کند که علاقه‌مندان را جذب کنند، دیگر نیازى به استفاده از شیوه‌هاى سنتى، نظامى، تهدید و تطمیع براى تحقق خواسته‌هاى خود ندارند.

اگر فرهنگ، تفکر و ایدئولوژى بازیگر مسلط از جذابیت لازم برخوردار باشد دیگران با اشتیاق به آن می‌پیوندند و در نتیجه نفوذ و اقتدار بازیگر اصلى تحقق پیدا نمی‌کند، همچنان که ذکر شد موضوعاتى مانند ایدئولوژى، رهبرى مشروع، روحیه ملى، مشروعیت سیاسى، فرهنگ و موقعیت فرهنگى، باورها و ارزش‌ها، نوع حکومت، توانمندى‌هاى علمى و جنبش نرم افزارى، اخلاق اجتماعى، پیشینه تاریخى و تمدنى، برترى اطلاعاتى و جلب اعتماد از جمله نشانه‌ها و مؤلفه‌هاى قدرت نرم محسوب مى‌شود.

جمهورى اسلامى ایران در دهه‌هاى اخیر به مدد موفقیت‌هاى نسبى در عرصه‌هاى گوناگون و برخوردارى از تاریخ کهن موقعیت‌هاى علمى و مؤلفه‌هایى نظیر موقعیت ممتاز جغرافیایى و وحدت ملى توانسته است از نفوذ نرم قابل ملاحظه‌اى در اقصی نقاط جهان برخودار شود.

امروز در دنیا اکثر کشورهاى جهان حتى قدرت‌هاى بزرگ نظامى، اقتصادى و سیاسى جهان به این نتیجه رسیده‌اند که باید از شدت نفوذ نظامى خود بکاهند و بر قدرت نرم خود بیافزایند و به طور کلى استفاده از مؤلفه‌هاى قدرت نرم در سیاست‌هاى داخلى و خارجى کشورها به مراتب بیش از گذشته مورد توجه و تاکید قرار گرفته است.

انقلاب اسلامى ایران به طور اساسی بر مبناى آموزه‌هاى اسلام و تاکید بر مؤلفه‌هاى فرهنگى و ارزش‌هاى سیاسى شکل گرفت، شعارهاى کلیدى مردم در روزهاى نخست نهضت اسلامى به طور عمده مبتنى بر شعارهاى فرهنگى و دینى بود و مردم انقلابى ایران با شعارهایى نظیر«الله اکبر» و «لا اله الا الله» و به طور کلى شعارهاى فرهنگى پا در میدان مبارزه گذاشتند، این امر ماهیت انقلاب اسلامی را از دیگر نظام‌ها متمایز ساخت.

توجه به مقوله‌هایی همچون ایثار، شهادت، معنویت‌گرایی، عدالت‌باوری، ولایت‌مداری، استکبار ستیزی و استقلال‌طلبی از جمله ویژگی‌های انقلاب اسلامی است که همگی از مؤلفه‌های قدرت نرم محسوب می‌شود.

امروز با وجود قدرت بلامنازع رسانه‌های وابسته غرب که همگی مربوط به تفکر و فرهنگ غرب هستند، پیام انقلاب اسلامی توانسته است در اقصی نقاط جهان انتشار یابد و طرفداران خاص خود را بیابد و به سرعت فراگیر و جهان شمول شود، نمادهایی همچون راهپیمایی میلیونی و عظیم اربعین و حضور دوستداران و عاشقان فرهنگ حسینی از سراسر جهان از مظاهر بارز توسعه تفکرات شیعی و نفوذ معنوی انقلاب اسلامی در جهان امروز محسوب می‌شود.

ظهور نهضت ملی آزادى بخش متاثر از انقلاب اسلامی در لبنان، فلسطین، افغانستان، یمن و سایر کشورهای جهان بیانگر نفوذ معنوى انقلاب اسلامی و قدرت نرم جمهوری اسلامی است که توانسته است ایران را به عنوان یک بازیگر مهم منطقه‌ای در کنار قدرت‌های نظامى جهان قرار دهد.

ورود مقوله‌هایی همچون فرهنگ مقاومت، ارزش‌های سیاسی و شهادت، خدا محوری، اخلاق مداری در سیاست خارجی در جهان امروز مرهون گسترش پیام انقلاب اسلامی در جهان است، امروز هژمونی غرب در جهان به چالش کشیده شده است و ادبیات مبارزه با سلطه و استکبار، گسترش جهانی یافته و جمهوری اسلامی توانسته است وجدان‌های خفته را بیدار کند و فرهنگ مقابله با زورگویی و استثمار و استعمار را به عنوان فرهنگ غالب در بین حتی ضعیف‌ترین ملت‌های جهان قرار دهد.

در کجای جهان می‌توان سراغ گرفت که میلیون‌ها نفر از شهروندان یک کشور در کشور دیگرى قادر باشند دست به یک راهپیمایی فرهنگی و دینی و سیاسی بزنند و مردم آن کشور راهپیمایان کشور دیگر را با آغوش باز پذیرایى کنند، آیا به‌جز توانایى جمهورى اسلامى در برقرارى و توسعه پیوندهاى فرهنگى ودینى نفوذ معنوى عامل دیگرى مى‌تواند در این زمینه موثر بوده باشد؟

وقتى قدرت‌هاى بزرگ جهانى و کشورهاى درگیر در جنگ یمن از جمهورى اسلامى ایران درخواست مى‌کنند تا در جهت برقرارى صلح میان یمن و کشورهاى درگیر در منطقه نقش میانجى را ایفا کند، این امر نشانگر نفوذ معنوى جمهورى اسلامى ایران در منطقه است.

گسترش نفوذ معنوى ایران در جهان به ویژه در قاره آفریقا، تلاش‌هاى آمریکا براى محدود کردن جمهورى اسلامى ایران به چالش کشیده است به طورى که نشریه «بلون برگ آلمان» در گزارشى با عنوان «ترامپ تهدید مى‌کند، ایران دوست پیدا مى‌کند» با بررسى علاقه‌ى مسلمانان نیجریه به انقلاب اسلامى مى‌نویسد گسترش نفوذ معنوى این کشور تلاش‌هاى واشنگتن را براى محدود کردن جمهورى اسلامى ایران به چالش کشیده است و علاقه مندان جمهورى اسلامى در آفریقا آماده‌اند در صورت فرمان آیت‌الله خامنه‌اى رهبر ایران در برابر آمریکا و اسرائیل دفاع کنند.

مجموعه‌ى این شواهد بیانگر نفوذ معنوى و نفوذ نرم افزارى جمهورى اسلامى ایران در جهان محسوب مى‌شود.