به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شهدای مدافع حرم به نقل از خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، در این روزها بازار سیاست‌بازی در افغانستان به صورت بی‌پیشینه‌ای گرم است و حضور رهبر حزب اسلامی پس از توافق با دولت این بازار را بیشتر گرم کرده است.

حکمتیار در حالی به افغانستان آمده که رهبران جهادی این کشور وضعیت چندان مطلوبی در دولت‌های این کشور نداشتند، در حالیکه همزمان با آن داعش در این کشور فعالیت‌های خود را آغاز کرد و طالبان نیز تقویت شد.

خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، برای بررسی وضعیت سیاست و امنیت بویژه طالبان و داعش، جایگاه رهبران، موضع حکمتیار در برابر اقلیت‌های قومی، روابط کابل اسلام‌آباد و کابل تهران و همچنین وضعیت و سرنوشت مهاجرین افغانستانی در کشورهای خارجی با «محمد محقق» معاون ریاست اجرائیه افغانستان به بحث و گفت‌وگو نشسته است.

محقق در این گفت‌وگو با اشاره به  3 سال کار دولت وحدت ملی گفت: دولتی که بر اساس توافق ۲ طرف تشکیل شده باشد، نمی‌تواند به صورت عادی عمل کرده و به تمام امورات سریع رسیدگی کرده و موفق باشد، اما با آنهم دولت وحدت ملی تاکنون برخی اقدامات موفقیت آمیزی نیز انجام داده و برخی کارها به دلیل مشکلات درونی همچنین پا برجا باقی مانده است.

وی افزود: برخی پروژه‌های زیربنایی، جاده‌سازی‌ها و سدسازی‌ها با توجه به اینکه کارهای عمومی است، جنجال زیادی بین دولتمردان روی آن نبوده و به این ترتیب تاکنون این پروژه‌ها خوب پیش رفته است.

معاون ریاست اجرایی دولت کابل خاطر نشان کرد: مشکلات زیادی در خصوص انتصاب وزرا، والی‌ها و سفرا در دولت وحدت ملی وجود دارد که تاکنون قادر به حل بنیادی آن نشده‌ایم، در برخی موارد سبب تنش بین تیم‌های رئیس جمهور و رئیس اجرایی شده و در موارد دیگر سبب کندی کار شده است.

محقق در خصوص اینکه آیا دولت انتظارات مردم را برآورده کرده یا خیر، توضیح داد: اینکه انتظارات مردم برآورده شده یا نه، در این مورد می‌گوییم که در برخی عرصه‌ها انتظارات مردم برآورده شده مانند اینکه برخی زیربناها ساخته شده و برخی پروژه‌های مهم نیز اجرایی شده است.

وی افزود: در این میان، در مشارکت و تأمین عدالت ما مشکلاتی داریم، یعنی کسانیکه به خاطر من رأی دادند نیز می‌دانند که من تلاش‌هایم را انجام می‌دهم، اما کار از جایی دیگری می‌لنگد، اما با آنهم به تلاش‌هایم بدون ناامیدی ادامه می‌دهم تا اینکه به وعده‌های خود نسبت به مردم عمل کرده باشم.

این رهبر جهادی افغانستان در مورد جایگاه رهبران جهادی در افغانستان اظهار داشت: در ۱۵ سال اول خیلی بی‌مهری‌ها نسبت به رهبران جهادی زیاد بوده و القاب نامناسبی به رهبران جهادی و جهاد مردم افغانستان نسبت داده می‌شد و جهاد نیز برای دوستان بین‌المللی ما جنایت تلقین شده و رهبران جهادی نیز جنگ‌سالار و مجرم تعریف می‌شد، در حالیکه رهبران جهادی افتخارات مردم افغانستان بودند، زیرا یک اشغالگر بزرگ را از کشورشان بیرون کرده بودند.

وی توضیح داد: برخی کسانی بودند که در جریان ۱۵ سال برای نابودی جایگاه و پایگاه رهبران جهادی تلاش کردند اما با توجه به اینکه این رهبران در اعماق قلب میلیون‌ها انسان جا داشتند، تلاش‌های‌شان ناکام مانده و دیگر به این تلاش‌های خود ادامه ندادند.

وی افزود: در دولت وحدت ملی با آنکه علیه مجاهدین شعاری داده نمی‌شود، اما (آنها) از جایگاه خوبی نیز برخوردار نیستند، با آنهم باید به یاد داشته باشیم که اگر مجاهدین افراد مهمی بین مردم بودند، اکنون همچنین هستند و اگر افراد مهم و موثر نبودند نیز هیچ کسی نمی‌تواند آنها را در بین مردم مهم جلوه دهد.

محقق با تأکید بر اینکه برخی‌ها سود خود را در حضور داعش در افغانستان می‌بینند، اظهار داشت:  در تازه‌ترین مورد داعش در برخی ولایت‌های شمالی مانند «فاریاب»، «سرپل» و «جوزجان» نیز نفوذ پیدا کرده که خود نتیجه وجود مشترکات زبانی و فرهنگی ساکنان آن مناطق با کشورهای آسیای مرکزی است.

وی راه رسیدن افغانستان به امنیت سراسری را اتحاد کشورهای جهان در برابر افغانستان و وحدت ملی خواند و درباره موضع تهدیدآمیز حکمتیار به هزاره‌ها افزود: مواضع سابق حکمتیار برای ما ملاک نیست، مسائلی که وی در جریان مذاکرات گفته و اظهارات‌شان در داخل افغانستان برای ما ملاک است.

این شریک قدرت دولت وحدت ملی در خصوص سطح روابط کابل – تهران توضیح داد: طبیعی است که روابط کابل – تهران در حد انتظار نیست، زیرا سیاست در افغانستان بیشتر به دست آمریکا رقم می‌خورد، البته دولتمردان افغانستانی سیاست می‌کنند، اما به هر صورت آمریکا به عنوان یک شریک قدرتمند و کشوری که سرمایه‌گذاری می‌کند سایه حضور آن روی سیاست افغانستان تأثیر می‌کند به همین دلیل، روابط کابل – تهران آن طوری که انتظار می‌رفت، رشد نکرد، پروژه‌های مشترک مانند بندر چابهار و وضعیت مهاجرین نیز زیر سایه همین حضور آمریکا در افغانستان قرار گرفته است.

وی با تأکید بر نقش کلیدی ایران، هند و روسیه در مذاکرات صلح افغانستان، از نادیده‌گرفتن نظرش در خصوص شریک کردن این کشور در نشست‌های ۴ جانبه صلح گلایه کرد و گفت: زمانیکه نشست‌های ۴ جانبه صلح در پاکستان بین دولت‌های کابل، اسلام‌آباد، پکن و واشنگتن برگزار می‌شد، من در کابل با سفرای انگلیس و آمریکا صحبت کرده و تأکید کردم که این نشست‌ها حساسیت برانگیز است، زیرا تمام کشورها در امور مبارزه با تروریسم خود را شریک می‌دانند.

معاون عبدالله عبدالله توضیح داد: با تأکید بر اینکه این نشست‌ها باید از ۴ جانبه خارج شود از آنها خواستم که سایر کشورهای اثر گذار مانند ایران، چین، هند و ترکیه و برخی کشورهای دیگر نیز در این نشست‌ها نیز حضور یافته و نشست‌ها ۶، ۸ و حتی ۱۰ جانبه شود.

وی در بخش دیگر سخنان خود در مورد حضور هیئت پاکستانی به کابل گفت: هیئت پارلمانی پاکستان درست زمانی به افغانستان آمد که تلاش‌ها برای استحکام روابط بین دولت‌های کابل و اسلام‌آباد نتیجه‌ای نگرفت، حضور این هیئت به این معنا است که مردم پاکستان برای دوستی با مردم افغانستان پا پیش نهاده‌اند.

محمد محقق با بیان اینکه مهاجرین ما از پاکستان، ایران و اروپا شکایت دارند، افزود: توقع ما از کشورهای مهاجرپذیر این است که مطابق کنوانسیون‌های حقوق بشری با مهاجرین رفتار کرده و به حقوق بشری آنها احترام بگذارند.

وی با بیان اینکه سایه سیاست‌های نامطلوب کابل – تهران سبب فسخ سفر وی به تهران و سفر وزیر خارجه ایران به کابل شده گفت: خواست ما در گام نخست حل مشکلات مهاجرین است، در صورتیکه این خواست برآورده نشود، در گام بعدی مهاجرین تعیین کننده مناسبات ناهماهنگ کابل – تهران نباشند، زیرا مهاجرین حالت استثنا از این مسائل دارند.

معاون ریاست اجرایی افغانستان با تأکید بر اینکه مهاجرین افغانستانی در ایران با رویت پاسپورت‌های سابق خود پاسپورت جدید می‌گیرند، در مورد پارتی‌بازی‌های موجود روی بورسیه‌های تحصیلی ایران گفت: این مسئله به نحوه برخورد ایران بستگی دارد، ایران باید مانند سایر کشورها آزمون گذاشته و بر اساس نمرات داوطلبان و با رعایت ترکیب جنسیتی بورسیه‌های خود را توزیع کند.

*** مشروح این گفت‌وگو به شرح ذیل است***

فارس: دیدگاه شما پس از حدود ۳ سال درباره دولت وحدت ملی چیست؟ آیا معتقد هستید که دولت وحدت ملی روند موفقی را سپری کرده؟ و اگر به گذشته باز گردید، باز هم همین راه را انتخاب خواهید کرد؟

محقق: دولت وحدت ملی همانطوری که از نامش پیدا است، در حالت استثنایی بوجود آمد، در دولت‌های دیگر زمانیکه یک نامزد در  انتخابات پیروز می‌شود، رقیب نامزد پیروز میدان را رها کرده و دولت جدید به صورت عادی آغاز بکار می‌کند.

اما با توجه به اینکه انتخابات افغانستان نتیجه مشخص و روشنی نداشت به همین دلیل کشورهای جهان خواست تا به معضل بوجود آمده انتخابات ما پایان دهد، که بالاخره دولت وحدت ملی در کابل تشکیل شد.

دولت وحدت ملی به نظر ما دولتی است که در شرایط استثنایی بوجود آمده و علاوه بر قانون اساسی برخی توافقات طرفین قدرت در آن نیز ملاک عمل قرار می‌گیرد مانند تقسیم کرسی‌های دولت بویژه وزارتخانه‌ها بین ۲ طرف قدرت به صورت برابر گونه که در دولت، ما آن را تجربه کردیم.

دولتی که بر اساس توافق ۲ طرف تشکیل شده باشد، نمی‌تواند به صورت عادی عمل کرده و به تمام امورات سریع رسیدگی کرده و موفق باشد، اما با آنهم دولت وحدت ملی تاکنون برخی اقدامات موفقیت آمیزی نیز انجام داده و برخی کارها به دلیل مشکلات درونی همچنین پا برجا باقی مانده است.

برخی پروژه‌های زیربنایی، جاده‌سازی‌ها و سدسازی‌ها با توجه به اینکه کارهای عمومی است، جنجال زیادی بین دولتمردان روی آن نبوده و به این ترتیب تاکنون این پروژه‌ها خوب پیش رفته است. اما مشکلات زیادی در خصوص انتخاب وزرا، والی‌ها و سفرا در دولت وحدت ملی وجود دارد که تاکنون قادر به حل بنیادی آن نشده‌ایم، در برخی موارد سبب تنش بین تیم‌های رئیس جمهور و رئیس اجرایی شده و در موارد دیگر سبب کندی کار شده است.

به این ترتیب، از روند انتخاب‌ها و انتصاب‌‌ها در دولت وحدت ملی رضایت کامل ندارم، مردم نیز با توجه به انتظارات‌شان از دولت با وجود همین دلائل شاید رضایت نداشته باشند.

فارس: شما در انتخابات ۲۰۱۴ توانستید رأی بخش بزرگی از قوم هزاره را برای عبدالله عبدالله کسب کنید، به نظر شما آیا توانسته‌اید به این اعتماد مردم، پاسخ مثبتی بدهید؟

محقق: این نخستین باری نیست که بیشتر از ۸۰ درصد رأی هزاره‌ها با من بوده، بلکه در انتخابات‌های گذشته بویژه نخستین انتخابات  ریاست جمهوری بیشتر این نیز بوده است. اما اینکه انتظارات مردم برآورده شده یا نه، در این مورد می‌گوییم که در برخی عرصه‌ها انتظارات مردم برآورده شده مانند اینکه برخی زیربناها ساخته شده و برخی پروژه‌های مهم نیز اجرایی شده است.

در این میان، در مشارکت و تأمین عدالت ما مشکلاتی داریم، یعنی کسانیکه به خاطر من رأی دادند نیز می‌دانند که من تلاش‌هایم را انجام می‌دهم، اما کار از جایی دیگری می‌لنگد، اما با آنهم به تلاش‌هایم بدون ناامیدی ادامه می‌دهم تا اینکه به وعده‌های خود نسبت به مردم عمل کرده باشم.

فارس: شما یکی از رهبران جهادی افغانستان محسوب می‌شوید، به نظر شما جایگاه رهبران جهادی از سال ۲۰۰۱ تاکنون چه روندی را طی کرده است؟ جایگاه رهبران جهادی رو به تقویت شدن است یا برعکس، رو به تضعیف شدن است؟

محقق: در ۱۵ سال اول خیلی بی‌مهری‌ها نسبت به رهبران جهادی زیاد بوده و القاب نامناسبی به رهبران جهادی و جهاد مردم  افغانستان نسبت داده می‌شد و جهاد نیز برای دوستان بین‌المللی ما جنایت تلقین شده و رهبران جهادی نیز جنگ‌سالار و مجرم تعریف می‌شد، در حالیکه رهبران جهادی افتخارات مردم افغانستان بودند، زیرا یک اشغالگر بزرگ را از کشورشان بیرون کرده بودند.

برخی کسانی بودند که در جریان ۱۵ سال برای نابودی جایگاه و پایگاه رهبران جهادی تلاش کردند اما با توجه به اینکه این رهبران در اعماق قلب میلیون‌ها انسان جا داشتند، تلاش‌های‌شان ناکام مانده و دیگر به این تلاش‌های خود ادامه ندادند.

در دولت وحدت ملی با آنکه علیه مجاهدین شعاری داده نمی‌شود، اما از جایگاه خوبی نیز برخوردار نیستند، با آنهم باید به یاد داشته باشیم که اگر مجاهدین افراد مهمی بین مردم بودند، اکنون همچنین هستند و اگر افراد مهم و موثر نبودند نیز هیچ کسی نمی‌تواند آنها را در بین مردم مهم جلوه دهد.

فارس: داعش بازیگر جدیدی در افغانستان است، بفرمایید که آیا داعش روندی رو به‌ رشد در این کشور دارد و خطر جدی تلقی می شود یا خیر؟ اگر معتقد به رشد داعش هستید، چه ادله‌ای برای آن دارید؟ هدف داعش آنگونه که برخی عنوان می‌کنند، عبور از افغانستان است، نظر شما در این خصوص چیست؟

محقق: داعش خواستگاه افغانستانی نداشته و نتیجه خواست‌ها و تلاش‌های عرب‌ها بوده که در سال ۲۰۰۶ با تلاش برخی کشورهای  عربی با همکاری کشورهای بزرگ جهان ساخته شد و در اصل یک پروژه برای نابودی سوریه و عراق بود.

افغانستان نیز ناخودآگاه در آتش جنگ‌های داعش سوخت، زیرا برخی‌ها منافع خود را در انتقال داعش در کشور دانسته و برای انتقال داعشی‌ها به کشورهای آسیای مرکزی نیز تلاش می‌کنند.

با توجه به اینکه داعش در جامعه افغانستان ریشه نداشت، افراد طالبان به این گروه نپیوستند و به این ترتیب اکثر داعشی‌ها از کشورهای دیگر مانند برخی کشورهای عربی، پاکستان، چچن، چین، تاجیکستان و سایر کشورهای آسیای مرکزی بوده که در افغانستان فعالیت دارند.

در تازه‌ترین مورد داعش در برخی ولایت‌های شمالی مانند «فاریاب»، «سرپل» و «جوزجان» نیز نفوذ پیدا کرده که خود نتیجه وجود مشترکات زبانی و فرهنگی ساکنان آن مناطق با کشورهای آسیای مرکزی است. با توجه به اینکه دست‌های بزرگ بین‌المللی پشت داعش بوده و برنامه‌های برای انتقال این گروه به کشورهای آسیای مرکزی وجود دارد، داعشی‌ها برای افغانستان نیز مشکل‌زا شده است.

فارس: اخیراً زمزمه‌هایی مبنی بر از سرگیری آغاز مذاکرات مخفیانه بین دولت و طالبان به گوش می‌رسد؟ آیا واقعیت دارد؟

محقق: مذاکرات با طالبان مخفیانه نیست، اگر مذاکراتی هم راه‌اندازی شده باشد، از جانب شورای عالی صلح است.

فارس: راه تأمین امنیت از نگاه شما چیست؟ آیا افغانستان زیر سایه دولت وحدت ملی به امنیت و صلح سراسری می‌رسد؟

محقق: راه رسیدن افغانستان به ثبات نخست این است که کشورهای جهان برای تأمین امنیت افغانستان متحد شوند نه اینکه در این خصوص در برابر هم صف‌بندی کنند. دوم تمام مردم افغانستان باید دست برادری به همدیگر داده و متحد شوند؛ همین ۲۲ راه می‌تواند افغانستان را به ثبات رسانده و امنیت سراسری را تأمین کند.

فارس: حضور حکمتیار در افغانستان را چگونه می‌بینید؟ و در مورد موضع تهدیدآمیز رهبر حزب اسلامی به هزاره‌ها در سال ۱۳۹۲ چه نظری دارید؟

محقق: مواضع سابق حکمتیار برای ما ملاک نیست، مسائلی که وی در جریان مذاکرات گفته و اظهارات‌شان در داخل افغانستان برای  ما ملاک است.

امیدواریم گلبدین حکمتیار با حضور در افغانستان با مردم و احزاب دیگر صادق شده و همسو شوند، همانطوری که در راه مصالحه دولت کابل را کمک کرد، در سایر عرصه‌ها نیز همکار دولت و ملت شود.

فارس: سطح روابط بین ایران و افغانستان را چگونه می‌بینید؟ به عنوان یک شریک قدرت در دولت وحدت ملی، آیا روابط کابل – تهران در سطح انتظار است؟

محقق: طبیعی است که روابط کابل – تهران در حد انتظار نیست، زیرا سیاست در افغانستان بیشتر به دست آمریکا رقم می‌خورد،  البته دولتمردان افغانستانی سیاست می‌کنند، اما به هر صورت آمریکا به عنوان یک شریک قدرتمند و کشوری که سرمایه‌گذاری می‌کند سایه حضور آن روی سیاست افغانستان تأثیر می‌کند.

به همین دلیل، روابط کابل – تهران آن طوری که انتظار می‌رفت، رشد نکرد، پروژه‌های مشترک مانند بندر چابهار و وضعیت مهاجرین نیز زیر سایه همین حضور آمریکا در افغانستان قرار گرفته است. مسائل زیادی بین کابل – تهران وجود دارد که حل نشده باقی مانده و دلیل آن نیز وجود سایه رقابت ایران و آمریکا است، در حالیکه باید هر ۲ کشور در خصوص افغانستان رقابت‌های خود را کنار بگذارند.

ما انتظار داریم که آمریکا به عنوان یک کشور دوست و همکار و ایران به عنوان یک کشور همسایه و برادر موازنه بین‌شان حفظ شده و هر ۲ کشور با دولت و ملت افغانستان همکاری کنند.

فارس: فکر می‌کنید رقابت‌های ایران و آمریکا بر مصالحه دولت کابل با طالبان نیز اثر گذاشته؟ و همچنین بفرمایید ایران، روسیه و هند در مصالحه دولت با طالبان چه نقشی می‌توانند  ایفا کنند؟ چرا تاکنون از این کشورها طلب همکاری نشده است؟

محقق: من از اول در این خصوص نگرانی داشتم، زمانیکه نشست‌های ۴ جانبه صلح در پاکستان بین دولت‌های کابل، اسلام‌آباد، پکن و  واشنگتن برگزار می‌شد، من در کابل با سفرای انگلیس و آمریکا صحبت کرده و تأکید کردم که این نشست‌ها حساسیت برانگیز است، زیرا تمام کشورها در امور مبارزه با تروریسم خود را شریک می‌دانند.

با تأکید بر اینکه این نشست‌ها باید از ۴ جانبه خارج شود از آنها خواستم که سایر کشورهای اثرگذار مانند ایران، چین، هند و ترکیه و برخی کشورهای دیگر نیز در این نشست‌ها نیز حضور یافته و نشست‌ها ۶، ۸ و حتی ۱۰ جانبه شود.

جهان نباید در مساله تروریسم به چند پارچه تقسیم شوند، اما به هر روی، سفرای انگلیس و آمریکا چندان به حرف‌هایم گوش ندادند، به همین دلیل کشورهای دیگر نشست مسکو را برگزار کردند. اتحاد کشورهای جهان روی مبارزه با تروریسم به چند پارچه تقسیم شده و ما اصلاً از آن رضایت نداریم که متأسفانه اکنون چنین چیزی است.

فارس: روابط افغانستان و پاکستان را در زمان دولت وحدت ملی چطور ارزیابی می‌کنید؟ هدف از سفر هیئت پارلمانی پاکستان به افغانستان چه بوده می‌تواند؟

محقق: هیئت پارلمانی پاکستان درست زمانی به افغانستان حضور یافتند که تلاش‌ها برای استحکام روابط بین دول کابل و اسلام‌آباد  نتیجه‌ای نگرفت، حضور این هیئت به این معنا است که مردم پاکستان برای دوستی با مردم افغانستان پا پیش نهاده‌اند.

اینکه تأثیرگذاری حضور هیئت پارلمانی تا چه حدی خواهد بود، اکنون چیزی نمی‌توانم بگویم و در آینده‌ها این مسئله مشخص خواهد شد.

فارس: در مورد گزارش‌های منتشر شده در خصوص آزار و اذیت مهاجرین افغانستانی در پاکستان و اینکه دولت چه توافقی با این کشور کرده است بفرمایید؟

محقق: مهاجرین ما از هرکشوری شکایت دارند، از پاکستان، ایران و اروپا شکایت می‌کنند، توقع ما از کشورهای مهاجرپذیر این است  که مطابق کنوانسیون‌های حقوق بشری با مهاجرین رفتار کرده و به حقوق بشری آنها احترام بگذارند.

فارس: رسانه‌های غربی در مورد خدمات ایران به مهاجرین سیاه‌نمایی می‌کنند، نظر شما چیست؟ آیا واقعاً ایران هیچ خدمتی به مهاجرین افغانستانی نکرده است؟

محقق: غربی‌ها تا زمانیکه مهاجرین ما به کشورهای‌شان نرفته بودند این حرف‌ها را می‌گفتند، اما اکنون بیشتر شکایت از کشورهای  خودشان است، امیدواریم کشورها در امور مهاجرین ما در بدی با هم مسابقه نگذاشته و در خوبی مسابقه بگذارند.

فارس: کشورهای اروپایی طی روزهای گذشته صحبت از بازگرداندن مهاجرین افغانستانی می‌کنند، آیا با دولت‌های این کشورها در این زمینه هماهنگ شده و توافقی داشته‌اید؟

محقق: وزیر مهاجرین ما معتقد بود که کشورهای خارجی طبق کنوانسیون‌های حقوق بشری با مهاجرین ما برخورد کنند، وی همچنین  طرفدار استرداد مهاجرین نبود، اما کشورهای خارجی تهدید کردند که اگر ما توافق نکنیم کمک‌های آنها به حالت تعلیق در می‌آمد.

توقع ما از کشورهای خارجی این است که با مهاجرین که با تحمل مشقت‌های زیاد در آن کشورها رسیده‎‌اند، باید با آنها برخورد انسانی کنند.

فارس: در خصوص جدیدترین برنامه‌های دولت برای مهاجرین بفرمایید، آیا ظرفیت پذیرش مهاجرین را دولت کابل دارد؟ چه بسترهایی فراهم کردید برای بازگشت این مهاجرین؟

محقق: قرار بود من با شماری از وزرا به عنوان هیئت ارشد دولت به ایران سفر کرده و این مشکلات را حل کنیم، در حالیکه قرار بود این  سفر انجام شده و برخی مشکلات در قالب بسته‌های همکاری طرفین حل شود، اما این سفر انجام نشد.

قرار بود پس از سفر ما به تهران، وزیر خارجه ایران عازم کابل شود، اما همانطوری که پیشتر گفتیم، یک نوع سایه‌ای بر مناسبات کابل – تهران وجود دارد که تمام کارها باقی مانده و آسیب آن به مهاجرین می‌رسد.

خواست ما در گام نخست حل مشکلات مهاجرین است، در صورتیکه این خواست برآورده نشود، در گام بعدی مهاجرین تعیین کننده مناسبات ناهماهنگ کابل – تهران نباشند، زیرا مهاجرین حالت استثنا از این مسائل دارند.

فارس: دولت اعلام کرده که مهاجرین افغانستانی برای دریافت تذکره باید یا وکیل غیابی بگیرند یا بروند افغانستان که این اقدامی دشوار است، دولت چه اقدامی می‌تواند برای تسهیل این امر انجام دهد؟

محقق: آن مسائل وجود داشت، اما اکنون قرار شده تا پاسپورت‌های جدید با رویت پاسپورت‌های سابق مهاجرین به آنها توزیع شود.

فارس: در مورد توافق دولت افغانستان و ایران برای اعطای بورسیه تحصیلی و شرایط ایران برای جذب دانشجویان افغانستانی، گفته می‌شود نوعی پارتی‌بازی در وزارت آموزش و پرورش افغانستان برای اخذ بورسیه صورت می‌گیرد و بیشتر به خویشاوندان و نزدیکان این مقامات داده می‌شود، واقعیت دارد؟

محقق: این مسئله به نحوه برخورد ایران بستگی دارد، ایران باید مانند سایر کشورها آزمون گذاشته و بر اساس نمرات داوطلبان و با رعایت ترکیب جنسیتی بورسیه‌های خود را توزیع کند.

نمی‌توانیم بگوییم آیا پارتی‌بازی در این خصوص هست یا نیست، اما در افغانستان با فساد اداری امکان آن وجود دارد.