سرویس بین‌الملل فردا؛ فاطمه لطفی: دولت کانادا گروهی محقق را به عراق فرستاده است تا درباره سیستم آموزشی مدارس و امکان تغییر آن به سمت ستیزه‌جویی تحقیق کنند. مأموریت آنها به ویژه بر روی مدارسی بود که مدیریت اسلامی داشتند. از نظر آنان، عامل مؤثر برای القای تفکرات بر یک جامعه آموزش و پرورش آن است. آموزش و پرورش می‌تواند به عنوان پادزهری برای مقابله با افراط‌گرایی خشونت‌آمیز استفاده شود. با استفاده از نظام آموزشی صحیح، می‌توان روح مردم یک جامعه را تغییر داد. به بیان دیگر، همان طور که می‌توانیم از افراط‌گرایی جلوگیری کنیم، از طرف دیگر هم می‌توانیم با استفاده از جهل آنها را به افراط‌گرایی سوق دهیم. کاری که داعش در عراق کرد و اینک باید دولت عراق در مقابل آن بایستد، هر اندازه که به طول بینجامد.
آموزش و پرورش عراق
در عراق دو نوع سیستم آموزشی وجود دارد که یکی از آن توسط مدیران دولتی  و دیگری توسط گروهی از مردم اداره می‌شود. در ژوئن ۲۰۱۴ ارتش و شبه‌نظامیان عراق تلاش خود را در باز پس‌گیری موصل، دومین شهر بزرگ این کشور آغاز کردند. به خاطر جنگ، بسیاری از خانواده‌ها مجبور شدند شهر را ترک کنند و آواره شوند و بسیاری دیگر هم که نتوانستند از جنگ فرار کنند، مجبور شدند از قوانین سرسختانه نظامیان در مناطق تحت کنترل تبعیت کنند. بسیاری از خانواده‌هایی که در این مناطق در حال زندگی‌اند، به دلیل تأثیر مخرب و رادیکال آموزش‌های داعش، آموزش فرزندانشان را خود در خانه بر عهده گرفته‌اند یا ترجیح داده‌اند آنها درس و تحصیل را ترک کنند.  برخی از خانواده‌ها که فرزند بزرگتری دارند، نمی‌گذارند آنها از خانه خارج شوند؛ از ترس اینکه نیروهای شبه‌نظامی داعش آنها را به استخدام خود در آورند. این نوجوانان نه تنها در خانه بلکه حتی در مدرسه هم از هیچ امکانات تفریحی برخوردار نیستند. طبق آمار ۱.۲ میلیون کودک به خاطر جابجایی در عراق از درس و مدرسه دور مانده‌اند. اما با این حال فضاهای آموزشی موقت در اردوگاه‌های آوارگان جنگی برای تحصیل کودکان برپا شده که به آموزش کامل دروس ریاضی عربی انگلیسی و حتی آموزش بازی دسترسی دارند. 
تعدادی از مددکاران اجتماعی و روان‌شناسان آموزش‌دیده هستند که کودکان را از نظر روانی، به خصوص آنهایی که از جنگ آسیب دیده‌اند، حمایت عاطفی می‌کنند. براساس گزارش یونیسف در شرق موصل حدود ۳۰ مدرسه بازگشایی شده است که زمینه را برای از سرگیری تحصیل ۱۶۰۰۰ دانش‌آموز عراقی فراهم می‌کند. علاوه بر این انتظار می‌رود در مدت کوتاهی ۴۰ مدرسه دیگر برای تحصیل ۴۰۰۰۰ دانش‌آموز تاسیس گردد.  «لیلا علی»، از نیروهای یونیسف است که برای مددکاری و مشاوره به عراق اعزام شده است. او در میان صحبت‌های خویش از دختری شش ساله یاد می‌کند که در بمباران شرق موصل در جلوی چشمانش خواهرش را از دست داد و گفتگو و محبت او را رد کرده و سخنی را به زبان نیاورده است. او چند هفته‌ای را در میان کمپ‌های آوارگان برای آموزش آنها صرف کرد و با بازی کردن با آنها توانست توجه آنان را به خود جلب کند و سبب شد تا آن کودک آرام آرام لب به سخن بگشاید. لیلا می‌گوید من عقیده دارم که اگر اکثر کودکان در محیطی قرار بگیرند که از آموزش و تحصیل و بازی محروم نباشند، التیام زخم‌های روانی آنها به خاطر مشکلات ناشی از جنگ سریع‌تر صورت خواهد گرفت.

بازسازی بی‌اعتمادی 
برخی از دانش‌آموزان مبانی اندیشه داعش را در عراق آموخته‌اند که این آموزش‌ها بسیار ایدئولوژیک بوده است. داعش حتی در تمرینات کتاب درسی ریاضی نیز مبانی فکری خود را گنجانده است و برای آموزش ریاضیات از گلوله‌های جنگی استفاده می‌کند؛ مثلاً جمع هفت گلوله و یک گلوله برابر با هشت گلوله می‌شود. با این وصف، باید تصریح کرد برای پیشگیری از خشونت و افراط، مسئولین عراقی بایستی تفکر منتقدانه را در بین دانش‌آموزان برای حساسیت داشتن نسبت به اینکه چه می‌آموزند، رواج دهند. باید دانست در کنار همه آموزش‌ها حمایت عاطفی و روانی دانش‌آموزان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. برای این منظور، باید راه‌حل‌های استراتژیک و هوشمندانه‌ای برای مقابله با جوانان رادیکال در پیش گرفت. اگرچه نباید فراموش کرد، جذبِ عضوِ داعش از کشورهای اروپایی مانند کانادا و انگلیس نیز صورت می‌گیرد و این موضوع نشان می‌دهد تا چه اندازه آموزش‌های داعش حرفه‌ای و تا چه اندازه سیستم‌های آموزشی و تربیتی کشورهای مختلف در این زمینه آسیب‌پذیرند. با توجه به اینکه اثرات آموزش و پرورش، برای مدتی طولانی در ذهن افراد می‌ماند، بنابراین برای تأثیرگذاری باید در نظام آموزشی تغییراتی جدی ایجاد نمود. 
منبع: middleeasteye