ایران با موقعیت ویژه سیاسی، جغرافیایی و اقتصادی همواره کانون توجه قدرت های بزرگ جهان بوده است و افزایش قدرت دفاعی در کنار دیپلماسی فعال، تنها راه بازدارندگی در برابر دشمنان به شمار می رود. رزمندگان سلحشور ایران در هشت سال دفاع مقدس با وجود برخی نارسایی های تسلیحاتی و اطلاعاتی در مقایسه با دشمن، با ایمان و اراده راسخ به مصاف دشمن رفتند و حماسه هایی جاودان آفریدند. در هفته گذشته روزنامه های مختلف به منظور نهادینه کردن فرهنگ ایثار و شهادت با انتشار گزارش ها و مطالبی در محورهای گوناگون به این مهم پرداختند.

**دفاع مقدس و روایت های ماندگار حماسه و ایثار
دفاع مقدس به عنوان مجموعه ای گویا از روایت های دلاورمردی های رزمندگان سلحشور این مرزوبوم در مواجهه با دشمن بعث است. روزنامه ها در هفته گذشته در گزارش هایی به این موضوع پرداختند.

روزنامه «ابتکار» در گزارشی با عنوان «بازگشت پرستوها»، آورده است: پیکر مطهر ۱۳۵ شهید تازه تفحص شده دوران دفاع مقدس وارد خاک ایران شد.صبح روز پنجشنبه ۴ خردادماه با استقبال مردم و خانواده شهدا و جمعی از مسئولان، پیکر پاک و مطهر ۱۳۵ شهید تازه تفحص شده دوران دفاع مقدس از طریق آبراه اروندرود وارد شهر مرزی اروندکنار آبادان شد. گفتنی است بر اساس اطلاعات موجود از ۱۳۵ شهید ۱۸ نفر از شهدای غواص عملیات کربلای ۴ هستند. این شهدا در جزیره ام‌الرصاص با دست‌های بسته پیدا شده‌اند. پیکرهای این ۱۳۵ شهید در مناطق‌ عملیاتی استان‌های بصره، الاماره و شهر کوت عراق در حدود دو ماه گذشته در تفحص‌های گروه تفحص ایران پیدا شده است.

در این گزارش می خوانیم: اردیبهشت ماه سال ۹۴ بود که یک خبر از کشف پیکر مطهر شهدا، بمب خبری بزرگی ایجاد کرد. خبر این بود: «کشف پیکر مطهر ۱۷۵ شهید غواص و خط شکن دفاع مقدس با دستان بسته»؛ این شهدا که جمعی از غواصان و خط‌شکنان شهید عملیات کربلای۴ بودند در دی ماه سال ۶۵ در جریان عملیات کربلای۴ که طرح آن توسط آواکس‌های آمریکایی لو رفته بود، خط عملیاتی اروند را شکستند و حتی از جزیره ام‌الرصاص هم عبور کردند. طبق شواهد موجود، این رزمندگان در حالی که بیشتر آنها مجروح بودند، جلوتر از خط مقدم به اسارت دشمن درآمدند و پیکرشان با دست‌ها و بعضاً با پاهای بسته شده در یک گور دسته‌جمعی دفن شده بود و پیکر مطهر آنان بعد از ۳۰ سال توسط تیم تفحص کشف شد.

روزنامه «جمهوری اسلامی» در گزارشی، عنوان «عملیات بیت المقدس فتح خرمشهر مظهر وحدت ارتش و سپاه» را منتشر کرد و آورد: در حالی که اشغال خرمشهر توسط عراق به عنوان آخرین و مهمترین برگ برنده این کشور برای وادار ساختن ایران به شرکت در هر گونه مذاکرات صلح تلقی میشد، آزاد سازی این شهر می توانست سمبل تحمیل اراده سیاسی جمهوری اسلامی بر متجاوز و اثبات برتری نظامیاش باشد.

در ادامه این گزارش می خوانیم: بر همین اساس، با توجه به این که منطقه عمومی غرب کارون آخرین منطقه مهمی بود که هم چنان در اشغال عراق قرار داشت، از یک سو فرماندهان نظامی ایران برای انجام عملیات در این منطقه اشتراک نظر داشتند. از سوی دیگر عراق نیز که طراحی عملیات آزادسازی خرمشهر را پس از عملیات فتح المبین قطعی و مسجل می‌پنداشت، با در نظر گرفتن اهمیت این شهر و جایگاه آن در دفاع از بصره، به ضرورت حفظ این منطقه معتقد بود.

این روزنامه همچنین در گزارشی با عنوان «مظلومیت از چهره شهرمقاومت بزدایید» را منتشر کرد و نوشت: صفحه جبهه و جنگ: در جغرافیای واژه‌ها دزفول نامی است که در دوران ۸سال دفاع مقدس درخشید و بسیاری از رزمندگان برای دفاع از خاک مقدس ایران با این نام آشنا هستند. در جغرافیای واژه‌ها دزفول نامی است که مقاومت و پایداری در حروف آن نقش بسته‌اند و این نام را از آن دوران برای خود به یادگاری گرفته است. رودخانه (دز) از بین شهر عبور می‌کند، آشنای بسیاری از رزمندگان وایثارگران است زیرا آب زلال و شفاف و خنک این رود، محلی برای آموزش شنا و غواصی رزمندگان برای عبور از هوالعظیم و اروند رود بود.

در ادامه این گزارش آمده است: رودخانه (دز) با مناجات‌ها و نمازهای شب شهیدان و جانبازان آشنا هست شب‌هایی که تا صبح صدای یارب یارب و الهی العفو رزمندگان وایثارگران فضای رودخانه را پر می‌کرد. آستانه سبزقبا که در مرکز شهر خودنمایی می‌کند از دوران دفاع مقدس زیارتگاه خوبی برای رزمندگان بود و شب‌های جمعه صدای دعای کمیل رزمندگان از گوشه گوشه آن برپا بود. گرچه خیابانها و کوچه‌ها زخمی گلوله‌های دشمن توپخانه دشمن و آسیب دیده موشک‌های ۱۲متری و بمباران‌های هوایی بودند اما نشاط و خوش اخلاقی در چهره مردم زخم دیده دزفول موج می‌زد.

روزنامه «جوان» با درج عنوان «خلأ کم‌کاری ما را دشمن پر می‌کند»، نوشت: در حالی که چند سالی از مقوله دفاع از حرم می‌گذرد، به نظر می‌رسد باید اکنون بسیاری از مردم کشورمان از غایت و هدفی که مدافعان حرم جانشان را بر سر آن نثار می‌کنند، آگاه باشند. اما کافی است گذری در فضای مجازی داشته باشیم و به مباحثی که بین قشرهای مختلف مردم در این خصوص درمی‌گیرد، دقت کنیم. آن موقع است که متوجه می‌شویم موضوع کاملاً برعکس است. به این معنی که عموم مردم و خصوصاً جوان‌ترها از کمترین اطلاعات در این خصوص بی‌بهره‌‌اند.

این روزنامه همچنین با درج عنوان ««ف» مثل فرحزاد «ش» مثل شهدای فرحزادی»، نوشت: خیلی از ما با تفرجگاه فرحزاد در شمال‌غرب تهران آشنا هستیم. نامش را شنیده‌ایم و شاید چند باری نیز در محیط باصفایش حضور یافته‌ایم، اما شاید کمتر کسی از ما یاد شهدای این منطقه را کند که اغلب آنها با نام فامیل فرحزادی شناخته می‌شوند. خیلی از ما با تفرجگاه فرحزاد در شمال‌غرب تهران آشنا هستیم. نامش را شنیده‌ایم و شاید چند باری نیز در محیط باصفایش حضور یافته‌ایم، اما شاید کمتر کسی از ما یاد شهدای این منطقه را کند که اغلب آنها با نام فامیل فرحزادی شناخته می‌شوند.

**شهیدان؛ حماسه سازان عرصه دفاع
رزمندگان این مرزوبوم هنگامی که میهن خویش در معرض تهاجم نیروهای اشغال گر، دیدند با دلاورمردی بی مثالی به مصاف با دشمن رفتند و حماسه هایی جاوید آفریدند. روزنامه ها در هفته گذشته به مرور این حماسه ها پرداختند.

روزنامه «جمهوری اسلامی» در گزارشی با عنوان «خداحافظی با حاج احمد متوسلیان»، نوشت: با سفر حاج احمد به بیروت اکثر دوستان مخالفت کردند، ولی در آخر خود ایشان تصمیم گرفت که سفری به بیروت داشته باشد و مهمترین دلیلی که او سفر را پذیرفت، این بود که یکی از دوستان گفتند که سفر با خودرویی خواهد بود که پلاک سیاسی دارد و به همین دلیل از نظر امنیتی هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد. و قرار شد که ساعت هشت صبح روز بعد از زبدانی آماده حرکت به سمت بیروت شوند و این اتفاق هم افتاد. نکنه‌ای را لازم است که ذکر کنم. حاج احمد فقط برای بازدیدی از بیروت قصد سفر کرد و بعضی از دوستان ما مطرح میکنند برای محاصره سفارت ایران در بیروت بوده یا می‌گویند دستگاه بی‌سیم تیپ در سفارتخانه بوده و…

روزنامه «ایران» در گزارشی عنوان ««ابراهیم » در آتش سوزان شلمچه» را منعکس کرد و نوشت: درباره سوم خرداد و آزادسازی خرمشهر مکرراً گفتیم و شنیدیم و شاید خیلی‌هایمان قصه رشادت‌هایی که به بازپس‌گیری وجب به وجب خاک ایران منجر شده است را هرگز از یاد نبرده باشیم. اما در این بین شهدایی هستند که کمتر از آنها یاد شده است. دلیلش را اگر نگوییم شاید بهتر باشد اما همین بس که قصه آشنایی ما با شهید«سیدابراهیم لطیفی رستمی» برمی گردد به تابلویی از عکس او که در ورودی شهر «رستمکلا» در استان مازندران نصب شده است.

در ادامه این گزارش آمده است: شهیدی که وقتی بر سر مزارش می‌رویم، می‌بینیم که مردم زیادی از او خاطره دارند و دور مزارش جمع شده‌اند. اگرچه او در چهارم خردادماه ۶۷ در منطقه شلمچه به شهادت رسید اما قبل از آغاز جنگ پشت سر حضرت امام(ره) ایستاد و برای پیروزی انقلاب تلاش کرد. از طرفی با شروع جنگ و داشتن ۶ فرزند برای ادای حق به مناطق عملیاتی رفت. پیکر او ماه‌ها بر زمین ماند و عاقبت در مهرماه ۶۷ به شهرش رستمکلا بازگشت.

این روزنامه همچنین در گزارشی با عنوان «نجوا با مونس روزهای اسارت»، نوشت: سلام به همه دوستان آزاده همونایی که یه روزایی همشون عین هم بودن، البته کل دارایی یه اسیر رو نمی‌دونم ولی بچه‌های مفقود از مال دنیا توی عراق تقریباً همه مثل هم بودند… یه کوله با دو تا پتو، یه دست لباس زرد، یه دست لباس راحتی و یک پیرهن مویی برای زمستون..‌.راستی یادم رفت بگم؛ یه لیوان روی(روحی!!) دسته دار داشتیم که خیلی کاربرد داشت با اون، آب، چای، برنج، شوربا می‌خوردیم و بعضی وقتا هم با اون لیوان توی حموم به جای کاسه باهاش از یه نصفه سطل آب برای سه نفر، آب روی سرمون می‌ریختیم…

در ادامه این گزارش آمده است: چه دنیایی بود اسارت؟ همه بچه‌ها، توجه و امید شون به خدا بود… اصلاً هیچ دوره‌ای این قدر خدا رو لمس نکرده بودیم… نه تنها خدا که هر چیز دیگری قابل لمس بود، فقط باید می‌خواستی و طلب می‌کردی…اگر چه خیلی سخت و طاقت فرسا، اما در سایه این سختی‌ها و مشکلات توجه به خدا بیشتر و بیشتر می‌شد…اما گذشت… امروز از زمان آزادی از اسارت حدوداً ۲۷ ساله که می‌گذره…ولی جالبه خیلی از بچه‌ها دلتنگ اون روزا می‌شن…یکی از اونایی که در این راه از هیچ کوششی دریغ نکرد،حاج آقا بود… حاج آقا ابوترابی.

روزنامه «اطلاعات» در گزارشی با عنوان «گلایه های یکی از فاتحان خرمشهر»، نوشت: پس از گذشت سه دهه از آزادسازی خرمشهر، هنوز در گوشه و کنار خوزستان رزمندگانی که در عملیات بیت‌المقدس حضور داشتند، خاطرات خود را مرور می‌کنند. با یکی از این رزمندگان به گفتگو نشستیم؛ او و برادرش در عملیات بیت‌المقدس تخریب چی بودند. منصور آزادی خرمشهر را دید و طاهر در شب سوم خرداد در نزدیکی خرمشهر روی مین رفت و شهید شد.

روزنامه «جوان» در گفت وگویی با دختر شهید مدافع حرم «محمد صدیق ‌رضایی» از شهدای لشکر فاطمیون با انتشار عنوان «۲سال از شهادت پدرم می‌گذرد اما هنوز سنگ مزار ندارد»، نوشت: شهید محمد صدیق‌ رضایی از اولین رزمندگان لشکر فاطمیون بود که سال ۹۲ به سوریه اعزام شد. او با داشتن شغلی آزاد و درآمدی نسبتاً خوب، از همسر و پنج فرزندش دل کند و به راهی رفت که بازگشتی برایش مقدر نبود. شهید رضایی بارها و بارها رهسپار جبهه مقاومت اسلامی شد و در مناطق مختلفی از کشور سوریه حضور یافت. عاقبت نیز در فروردین سال ۹۴ به شهادت رسید. روح او در منطقه‌ای عروج یافته بود که در سیطره دشمن قرار داشت. به همین خاطر پیکرش بازنگشت و تاکنون مفقود است.

این روزنامه همچنین در مطلبی با انتشار عنوان «حجله شهادت را بیشتر از حجله بخت پسندید»، آورد: وقتی برای انجام گفت‌وگو به خانه شهید علی‌محمد مقدسی رفتم، متوجه شدم تنها دو ماه از فوت مادر بزرگوار شهید می‌گذرد. با این وجود زن برادر شهید با روی باز پذیرایم شد و گفت‌وگوی کوتاهی از منش یکی دیگر از سربازان روح‌الله انجام پذیرفت. شهید مقدسی متولد سال ۴۰ بود که سال ۶۴ و طی عملیات والفجر۸ به شهادت رسید. ۲۴ سال در این دنیا زیست و آن قدر گوهر وجودش را ارزشمند کرد تا با سعادت شهادت از دنیا برود. مطلب زیر، برگ‌هایی از زندگی شهید مقدسی است که روایتگر آن توران بحرانی همسر برادر شهید است. در حالی که یکی از خواهران شهید مقدسی نیز در این گفت‌وگو کمک حال‌مان شد.

در گزارشی دیگر از این روزنامه با عنوان «عارفی که خمپاره‌هایش دقیقاً به هدف اصابت می‌کرد»، آمده است: در حالی که به تازگی چهارم خرداد روز مقاومت دزفول را پشت سرگذاشته‌ایم، یاد و نام روحانی بزرگی چون آیت‌الله قاضی دزفولی تازه می‌شود. پیرمردی ۸۰ ساله که با وجود کهولت سن بارها در جبهه‌های جنگ حضور یافت و در جمع رزمندگان دفاع مقدس قرار گرفت. آیت‌الله قاضی همان راه و روشی را طی کرد که بسیاری از روحانیون نسل اول انقلاب در مواجهه با جنگ تحمیلی انجام می‌دادند. بزرگمردانی چون آیت‌الله میرزا جواد آقا تهرانی، آیت‌الله بهشتی، آیت‌الله اشرفی اصفهانی، آیت‌الله صدوقی و… که خاطرات بسیاری از حضورشان در جمع رزمندگان وجود دارد. ذکر نام مرحوم قاضی را غنیمت می‌شماریم تا نگاهی گذرا به نقش و حضور روحانیون شناخته شده در جبهه‌های دفاع مقدس داشته باشیم.

این روزنامه با انتشار گزارش دیگری با عنوان «تقریباً تمام دوران اسارت روزه بود»، نوشت: مرحوم علی اکبر ابوترابی در نظر آزادگان، شخصیتی فراتر از یک دوست و همرزم داشت. ابوترابی پدر، راهنما و مراد آزادگان در لحظه لحظه اسارت بود. بسیاری از آزادگان، تاب و تحمل سال‌های سخت و رنج‌آور اسارت را مرهون و مدیون مرحوم ابوترابی می‌دانند. سید آزادگان با منش، روش و سیره پیامبرگونه‌اش حافظ جان و سلامت نیروهای دربند و محصور شد و با برنامه‌ریزی روزهای اسارت آزادگان را از یکنواختی درآورد و فضایی معنوی برایشان ایجاد کرد.

*گروه اطلاع رسانی
خبرنگار: مهسا شریفی**انتشار دهنده: شهربانو جمعه
پژوهشم**۲۰۵۹**۹۱۳۱