به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شهدای مدافع حرم به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از بُلفَت، ۳۰ سال و ۴۸ روز از بمباران شیمیایی سردشت، تنها شهر مسکونی جهان، توسط رژیم بعث عراق می گذارد که در آن بمب هایی از نوع خردل و آرسنیک چهار نقطه اصلی و همچنین سرچشمه آب شرب شهر را آلوده کردند و قسمتی دیگر از بمب ها در ورودی شهر، دهستان آلان با بیش از ۴۰ روستا و همچنین روستای مظلوم رش هه رمی پیاده شدند.

دلیل استفاده از ترکیب خردل و آرسنیک در این بمباران برای ماندگاری بیشتر اثرات آن تا ۱۰۰ سال در طبیعت است تا مردمی که در طول هشت سال جنگ تحمیلی پشت به کوهستان های سربه فلک کشیده کردستان و در کنار رزمندگان اسلام حاضر به ترک خانه و کاشانه خود نبودند را زمینگیر کند.

هنوز هم مردمی هستند که با یادآوری گذشته نه چندان دور دچار هیجان می شوند از بی صدایی هواپیماهایی که در ۷ تیر سال ۶۶ بر فراز کوه “گرده سور” در بخش شرقی شهر سردشت، بر خلاف روزهای دیگر بمباران، نمایان شده و پرواز کردند و در فاصله ای نزدیک به ساختمان ها با فرود بمب های شیمیایی یادگاری همیشگی بر دل و جسم مردم این شهر نهادند و سپس پا به فرار گذاشتند.

در جریان بمباران شیمیایی سردشت ۱۱۸ نفر شهید و بیش از ۸ هزار مصدوم برجای ماند و اگرچه سی سال از آن روزها می گذرد اما هنوز هم درب شهادت به روی آنها گشوده است.

مردمی که با تحمل دردهایی از نوع اعصاب، تاول، سرفه های خشک و پی در پی، خشک شدن آب چشم ها، دردهای شکمی و غیره این سالها را تا به امروز سپری کردند ولی دیگر هیچ وقت انتظاری به علاج دردشان ندارند و مصرف بهترین داروهای جهان هم برای آنها تنها مسکنی بیش نیست.

برای التیام مقداری از دردهای آنها تعدادی از مصدومان شیمیایی سردشت که مدارک بالینی و صورت سانحه داشتند بلافاصله به عنوان جانباز شیمیایی شناسایی و معرفی شدند که تعداد آنها به کمتر از ۱۰۰ نفر می رسید.

درست در سال ۸۱ بعد از تشکیل انجمن دفاع از حقوق مصدومین شیمیایی سردشت اولین کمیسیون های پزشکی تشکیل شد و بعد از آن کمیسیون ها هر چند سال یکبار تشکیل می شدند و عده ای را به عنوان جانباز شیمیایی شناسایی می کردند که تا به امروز تعداد آنها اگرچه بیشتر شده و به نزدیک ۱۵۰۰ نفر رسیده است اما باز هم مانده تا آمار واقعی آن.

رزگار محمدپور یکی از بازماندگان بمباران شیمیایی شهر سردشت در آن روزها ۳  سال سن داشته و تا حدودی چیزهایی یادش می آید. با آهی که از ته دلش آمد، گفت: همسایه دیوار به دیوارمان، اهالی محله، نزدیکان و اقوام همه به نوعی گرفتار بوی خردل و سبزی تازه ای شده اند که آن روز جنایتکارانه بر سر ما ریختند.

وی ادامه داد: شهر از دست بمباران هواپیماهای رژیم بعث در امان نبود. خانه ما در محله “نیزه رو” در حاشیه شهر سردشت است. ” پدرم یکی از کسانی بود که پناهگاهی در داخل کوه چسبیده به منزلمان ساخته بود و در شرایط وخیم به آن مکان مراجعه می کردیم. حدودا ۱۵ متر دراز و سپس با حالتی خمیده امتداد داشت. گاهی اوقات بیشتر از ۵۰ – ۶۰ نفر در آن جمع می شدند.

وی افزود: پشت بام بازی می کردم که هواپیماها آمدند. یکی از همسایه ها به سرعت من را داخل برد. آن روزها اتومبیل بسیار کم بود. برای انتقال مردم به بیرون شهر تعدادی خودرو جلو درب منزل ما ایستاده بودند. تا منطقه “پیرشیخ” در جوار رودخانه زاب و در ۷ کیلومتری شهر سردشت سوار شدیم. به مدت یکماه زیر چادرهایی که به ما دادند نان خشک خوردیم و اقامت کردیم.

رزگار اظهار کرد: چیز زیادی از روز بمباران شیمیایی یادم نمی آید. ولی مادرم میگوید لحظاتی بعد از بمباران سرفه هایم شروع شد و هر لحظه بیشتر می شد تا اینکه بعد ۲ ساعت شروع به استفراغ های شدیدی کردم. همین موضوع زمینه ای برای خشک شدن کیسه صفرا و جراحی آن در سال ۷۰ شد و گرنه …

رزگار با زبان بدنی، مدام دست هایش را تکان می دهد تا بیشتر نسبت به آن دوران و دردهایی که هنوز هم به یادگار برایش مانده آشنایم کند. از درد در شکم، کمر و سینه اش می گوید. از چشم هایی که خشک هستند و با قطره خیس می شوند. خارش پوستی که در نبود رطوبت جانش را فرا می گیرد. و حساسیتی که ریه هایش به برخی فصول دارد. و حالت هایی که فارغ از اوقاتی است که یک انسان سالم می تواند تجربه کند.

وی با بیان خاطره ای از برگزاری اولین کمیسیون های پزشکی در سردشت، گفت: همراه برادرم مغازه کامپیوتری داشتیم. اداره بنیاد شهید سردشت فرم های تکمیل مشخصات شرکت در کمیسیون ها را به ما سپرد. به مدت حدود یکماه هر کسی درخواست داشت راهنمایی می کردیم. اما خودمان از قافله عقب افتادیم و در زمان مراجعه به بنیاد شهید دیگر فرم ها را بسته بودند.

رزگار با بیان اینکه هیچ جایی درد ما را درک نمی کند ادامه می دهد: کمیسیون ها سال های بعد هم تشکیل شدند و علیرغم انتظار مصدومین زیادی برای شرکت در آنها، متاسفانه از اطلاع رسانی ضعیفی استفاده می شد که در اعتراض به این موضوع مراجعاتی به ادارات مربوطه شهرستان و مرکز استان هم شد اما جواب های گنگی به ما می دادند.

وی تصریح کرد: در نهایت سال ۹۴ توفیق شد و در کمیسیون پزشکی شرکت کردم. اول ما را به متخصصان چشم، پوست و ریه در ارومیه معرفی کردند. با توجه به مدارکی که در اختیار دارم هر کدام از آنها که من را معاینه کردند از احتمال شیمیایی بودن من مطالبی را روی کاغذ نوشتند تا تحویل کمیسیون های پزشکی بدهم. اما در نهایت و در کمیسیون ها موافقت نشد.

وی افزود: در نامه های جداگانه ای به نماینده سردشت پیرانشهر در مجلس، فرماندار و مسئولان کشوری از جمله رییس جمهور ارسال کردم اما هیچوقت …

هستند مصدومان شیمیایی زیادی که مدارک بالینی دارند اما به دلیل نداشتن صورت سانحه و برخی مدارک لازم دیگر هر دفعه از کمیسیون های پزشکی که تشکیل می گردد رد می شوند.

در این خصوص برای پیگیری بیشتر به سراغ عضو هیئت رئیسه انجمن دفاع از حقوق مصدومین شیمیایی سردشت رفتیم که وی مطالبی را بیان کرد.

**همه مردم سردشت شیمیایی هستند مگر خلاف آن ثابت شود**

صالح عزیزپور اقدم گفت: در بمباران شیمیایی سردشت گاز خردل و آرسنیک برای ماندگاری بیشتر در طبیعت با هم ترکیب شده است و آثار آن ۵۰ تا ۱۰۰ سال در محیط ماندگاری دارد و تاثیرگذار است. به همین خاطر، می شود با این اصل که «همه مردم این شهر شیمیایی هستند مگر خلاف آن اعلام شود»، بیشتر مردم سردشت را شیمیایی معرفی کرد چون خیلی از افراد در داخل سردشت نبودند اما به خاطر تماس هایی که با مصدومین داشتند آنها هم به این درد گرفتار شدند.

وی افزود: بر اساس آمار و شواهد و همچنین طبق گفته های دکتر فروتن که در روز بمباران شیمیایی پزشک معالج حاضر در سردشت بود و سال های بعد در کتاب خاطراتش به آمار شیمیایی شده ۸۰۲۴ نفر از اهالی سردشت اشاره می کند و همچنین یک روز بعد از بمباران شیمیایی دکتر ولایتی وزیر امورخارجه وقت کشورمان طی نامه ای به سازمان ملل از آمار ۴۵۰۰ نفر که طی حملات رژیم صدام شیمیایی شدند خبر می دهد.

این عضو هیئت رئیسه انجمن دفاع از حقوق مصدومین شیمیایی اظهار کرد: چهار نقطه در وسط شهر سردشت، ۲ نقطه در ورودی شهر، روستای ره ش هه رمی و بیش از ۴۰ روستای دهستان آلان مورد اصابت بمبهای شیمیایی قرار گرفت و حتی دو هفته بعد از بمباران های شیمیایی نیز مصدومین به بیمارستان ها و مراکز درمانی سراسر کشور اعزام می شدند.

وی ادامه داد: سندی مبنی بر تایید بمباران شیمیایی شهر مسکونی سردشت از سوی ارتش رژیم بعث عراق در دست است که آمار مصدومین شیمیایی را ۴۶۰۰ نفر شهروند عادی و ۶۰۰ نفر از بسیجیان غیور طی اطلاعیه ای اعلام کرده است و به نوعی تاییدیه ای بر کثرت مصدومین است.

عزیزپور اقدم بیان کرد: متاسفانه تا قبل از سال ۱۳۸۰ هجری شمسی تنها کمتر از ۱۰۰ نفر احراز جانباز شیمیایی شده بودند اما با شکل گیری انجمن و بعد از آن با تشکیل کمیسیون های پزشکی این آمار هرچند بیشتر شد و به کمتر از ۱۵۰۰ نفر رسید اما هنوز هم تا آمار واقعی آن فاصله زیادی وجود دارد.

وی افزود: از بنیاد شهید و امور ایثارگران درخواست شده که تمامی افراد مدعی زیر ۱۰ درصد به استناد کتاب دکتر فروتن، پزشک حاضر در سالروز بمباران شیمیایی سردشت، جانباز شیمیایی شناخته شوند و در صورت داشتن اعتراض بررسی کنند که اگر درست بود درصد را افزایش دهند و اگر غیر از آن بود هرگونه امتیاز جانبازی را از فرد مدعی قطع کنند.

وی در رابطه با احراز جانبازان مصدومین شیمیایی یکی از مشکلاتی که وجود دارد نبود صورت سانحه آن دوران است، گفت: کمیسیون های پزشکی را تا حدودی متقاعد کرده ایم که آنها اقدامات تشخیصی را انجام دهند و برای دریافت صورت سانحه از فرمانداری اقدام شود.

وی به یکی دیگر از مشکلات در خصوص احراز جانبازی شیمیایی اشاره کرد و گفت: آیا پزشکان حاضر در کمیسیون ها قدرت تشخیص مصدوم بودن و یا نبودن مردم سردشت به خاطر گذشت سی سال از آن روزها را دارند؟ چون بسیاری از مصدومین علیرغم داشتن مدارک بالینی توسط این پزشکان سالم تشخیص داده می شوند. البته پزشکان هم مقصر نیستند و نمی توانند اثبات کنند مگر آنکه چاره اساسی اندیشیده شود.

وی به ارائه پیشنهادی در مورد تشخیص محدوده قرارگیری مصدومین پرداخت و افزود: از کارشناسان خبره نظامی در مورد بمباران شیمیایی شده در سردشت بهره گیری شود و تعداد بمب ها، نقاط، قدرت تخریب و اثرگذاری آنها و هم میزان تحت الشعاع قرار دادن محدوده را مورد بررسی قرار داده و بر اساس آن خانواده ها را شناسایی و تحت پوشش قرار دهند.

از مشکلات دیگر مصدومین شیمیایی داشتن مشکل اعصاب است اما در کمیسیون ها تنها مشکلات ریوی مورد تاکید است در شرایطی که شاید این مواد بر ریه ها تاثیر نگذاشته باشد. مردم این شهر به عنوان یکی از مقاوم ترین شهرهای کشور هرگز در طول ۸ سال دفاع مقدس شهر را خالی نکرد اگرچه از نقاط جنگی بود. و همانگونه که دیدن این صحنه ها قطعا بر اعصاب آنها تاثیر منفی گذاشته است.

عضو هیئت رئیسه انجمن دفاع از حقوق مصدومین شیمیایی سردشت بیان کرد: انجمن دفاع از حقوق مصدومین شیمیایی سردشت قدرت اجرایی ندارد و به همین خاطر با مسئولان بنیاد شهید و امور ایثارگران کشور در نشست هایی این موارد به اطلاع آنها رسیده است ولی هنوز جوابی به ما نداده اند.

وی با بیان اینکه ما به دکتر حسین دهقان رئیس بنیاد شهید وقت که وزیر دفاع دولت یازدهم نیز بود در نشست هایی به ایشان گفته ایم که اگر روزی سازمان ملل کتاب اسناد تعداد مصدومانی که هم اکنون شناسایی شده اند را از ما بخواهد ما چه جوابی به آنها خواهیم داشت. یا باید به این میزان که اعلام شده آمار جانبازان شیمیایی را داشته باشیم یا اعلام کنیم که در این خصوص کم کاری شده است.

**بر اساس قانون دولت مکلف به تشکیل کمیسیون های پزشکی و تعیین درصد جانبازی است / نمایندگان مجلس کوتاهی کرده اند**

دبیر کمیته حقوقی انجمن دفاع از حقوق مصدومین شیمیایی در خصوص قانون الزام دولت به شناسایی و حمایت از جانبازان شیمیایی اظهار کرد: بر اساس این قانون دولت موظف به تشکیل کمیسیون های پزشکی است و بنیاد شهید و امور ایثارگران به عنوان متولی، مجری و مسئول این قانون مکلف به ارائه گزارش ۹ ماهه عملکرد و فعالیت هایش از تعیین درصد جانبازی به کمیسیون اجتماعی مجلس است.

عثمان مزین با بیان اینکه متاسفانه هم مجلس جدید و هم نمایندگان شهرهای شیمیایی شده این مصوبه قانونی را مورد غفلت قرار داده اند، افزود: اگر قصد احقاق حق قربانیان از دیدگاه قانونی و از طریق مجلس وجود دارد، باید از ظرفیت های قانون استفاده شود و چنانچه قوانین نارسا و ناقص هستند آنها را اصلاح و قوانین متناسبی تصویب شود.

به گفته وی، این قانون مصوب سال ۷۹ بوده و جزو حداقل خواسته های انجمن، مصدومین شیمیایی و قربانیان این سلاح ها است.

مزین ادامه داد: مجلس بایستی دولت را پاسخگو کند که چرا بعد از گذشت ۳۰ سال از بمباران شیمیایی سردشت و اینکه گفته می شود کمیسیون های شناسایی و احراز جانبازی درست و منطبق قانون تشکیل شده ولی تنها ۲۰ درصد قربانیان شناسایی شده است و همچنین تنها ۵ درصد را مستحق دریافت مقرری ماهیانه می داند.

** ۱۰ هزار مدعی شیمیایی در کمیسیون های پزشکی شرکت کردند / صورت سانحه از فرمانداری دریافت می شود

رئیس اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران سردشت در گفتگو با خبرنگار بُلفَت با بیان اینکه تا کنون بیشتر از ۱۰ کمیسیون پزشکی برای شناسایی مصدومین شیمیایی تشکیل شده است، اظهار کرد: بر اساس آمارهای موجود بیش از ۷ هزار نفر در کمیسیون های پزشکی شرکت کرده و از این میزان تعداد ۱۵۰۰ نفر به عنوان جانباز شیمیایی شناخته شده است.

مصطفی عمری افزود: آخرین کمیسیون پزشکی شناسایی جانبازان شیمیایی در آبان سال ۹۴ برگزار شده و در جریان آن ۸۹ پرونده جدید مدعیان شیمیایی نهایی شده و به عنوان جانباز خدماتی به آنها ارائه می شود و پرونده ۲۰ نفر هم به دلیل نواقص پذیرشی و مشکلات کارگزینی باقی مانده است.

به گفته وی، احراز جانبازی افراد مدعی مصدومیت شیمیایی منوط به تایید کمیسیون های پزشکی بنیاد شهید و امورایثارگران است که در این شرایط به ماده ۳ ارسال شده و به عنوان جانباز تحت پوشش قرار می گیرند.

عمری با اشاره به اینکه افراد مدعی جانباز شیمیایی بایستی از فرمانداری دارای صورت سانحه باشند گفت: در این شرایط بنیاد شهید و امور ایثارگران موظف به تشکیل پرونده و معرفی آنها به کمیسیون های پزشکی است.

وی بیان کرد: از اوایل تشکیل کمیسیون های پزشکی شناسایی مصدومین شیمیایی تا سال ۹۴ تنها مدارک پزشکی از مدعیان جانبازی شیمیایی دریافت می شد و سپس بعد از مشاهده ضایعه شیمیایی در بدن، با هماهنگی، فرمانداری شهرستان برای آنها صورت سانحه صادر می کرد که باگذران روال قانونی و اداری به عنوان جانباز شیمیایی در بنیاد شهید و امور ایثارگران شناخته می شد.

وی به قوانین جدید در این خصوص پرداخت و گفت: در شرایط حاضر افراد مدعی با در دست داشتن صورت سانحه و یا تاییدیه از فرمانداری، بدون معطلی، کمیسیون های پزشکی برای آنها تشکیل می شود.

وی با اشاره به اینکه در هر دوره از تشکیل کمیسیون ها بالغ بر ۴۰۰ نفر در آنها شرکت کرده، گفت: متاسفانه افرادی که مدعی جانبازی شیمیایی هستند پس از رد از کمیسیون ها علیرغم محدودیت های پزشکی، اما دوباره با برگزاری مجدد در آنها شرکت می کنند که کار را برای شناسایی افراد واجد شرایط سخت تر می کند.

گزارش از : آرام ظاهری