هشت سال دفاع مقدس یکی از درخشان ترین عرصه های دفاع محسوب می شود؛ هنگامه ای که ملت ایران در اتحادی بی نظیر و یکپارچه به مصاف با دشمن متجاوز رفتند و برای حفظ و پاسداری از خاک وطن، سراسر عشق، ایثار و شجاعت شدند، پس از پایان جنگ نیز مجاهدانی از تبار شهیدان برای دفاع از اسلام و حریم اهل بیت(ع) در قامت مدافعان حرم در جنگ با اندیشه های افراطی و تکفیری، جامه برازنده شهادت را بر تن کردند و تحسین جهانیان را برانگیختند. بنابراین روزنامه های مختلف به منظور ارج نهادن به این ارزش ها و برجسته سازی تلاش های این ایثارگران با انتشار گزارش ها و مطالبی در محورهای گوناگون به این مهم پرداختند.

**شهیدان؛ بلند همتان عرصه دفاع
مرور و تبیین حوادث و حماسه های دفاع مقدس، بازگوکننده ارزش ها و آرمان های ایثارگران و شهیدان جنگ تحمیلی است، آنان که با شجاعت و غیرت گام در راهی نهادند که ارمغان آن برای کشورشان امنیت و آسایش بود.

روزنامه «جمهوری اسلامی» در گزارشی با عنوان «بهترین شناسایی ها» به روایت حاج احمد غلامی از لشکر 10 سیدالشهدا درباره عملیات خیبر، نوشت: اطلاعات بسیار خوبی از دشمن به دست آورده‌ایم و با تقسیم آبراه‌ها برای بردن نیرو و تجهیزات تقسیم کار خوب پیشرفت داشته و بر این مبنا شناسایی‌ها هم منطقه‌ای و محدوده‌ای شده و تیپ ما تاکنون در شناسایی و آموزش نیرو پا به پای هم پیش رفته و البته از حق نگذریم بهترین اطلاعات را بچه‌های شناسایی تیپ 10 سیدالشهدا(ع) از منطقه به دست آورده‌اند.

در ادامه این گزارش آمده است: لباس عربی مخصوص بومیان را که بچه‌ها به تن می‌کنند را پوشیدم و بعد سوار قایق شده و آرام حرکت کردیم. مقداری از وسط نی‌ها که آبراهه باریکی است را طی کردیم و به قسمتی از هور رسیدیم که از میان نی‌ها به چند راه تقسیم می‌شد. محوطه‌ای به شکل دایره که از نی خبری نبود و به چند آبراه در میان نی‌ها تقسیم می‌شد.

این روزنامه در گزارش دیگری با عنوان «ماجرای اقامه نماز خلبان شهید بابایی در دفتر ژنرال آمریکایی»، نوشت: شهید بابایی در سال 1349، برای گذراندن دوره خلبانی به آمریکا رفت. طبق مقررات دانشکده می بایست به مدت 2 ماه با یکی از دانشجویان آمریکایی هم اتاق می شد….هم اتاقی او در گزارشی از روحیات عباس نوشته بود که از رفتار او بر می آید که نسبت به فرهنگ غرب دارای موضع منفی است و به شدت به فرهنگ سنتی ایران پایبند است. همچنین اشاره کرده که او به گوشه ای می رود و با خودش حرف می زند که منظور او نماز و دعا خواندن شهید بابایی بوده است.

روزنامه «اطلاعات» در گزارشی با عنوان «جایگاه ممتاز پدافند هوایی ارتش در دفاع مقدس» نوشت: همان گونه که از مدارک و مستندات بجا مانده از هشت سال دفاع مقدس و همچنین جمع آوری و مستند سازی از تجارب و مشاهدات ایثارگران و مدافعان کشورمان در سال‌های دفاع مقدس مشخص است یکی از مأموریت‍ های بسیار مهم پدافند هوایی در دوران هشت سال جنگ تحمیلی، علاوه بر تامین امنیت فضای هوایی کشور و تأمین امنیت نیروهای درگیر در نبرد جبهه‌های حق علیه باطل و خطوط مقدم جبهه، دفاع از مراکز مهم و حیاتی کشور همچون مراکز مهم دولتی، پالایشگاه‌ها، چاه‌های نفتی و سدها بوده است و بگونه‌ای امنیت این مکان‌های مهم را تامین کردند که خسارت چندانی از سوی دشمن متوجه این اماکن نشد.

این روزنامه همچنین در مطلب دیگری با عنوان «روایت مردان شهید وزارت دفاع»، آورد: یکی از وزارتخانه های مهم و تأثیرگذار در دوران هشت سال دفاع مقدس، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح بود که با پشتیبانی مناسب در تهیه و تأمین تجهیزات نظامی خدمات ارزشمندی در مسیر پیروزی رزمندگان اسلام داشت. وزارت دفاع در دوران دفاع مقدس سه وزیر و بیش از ۱۰۰۰ شهید برای دفاع از کیان و امنیت کشور تقدیم نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران کرده است. شهیدان چمران، نامجو و فکوری سه وزیر دفاع شهید این وزارتخانه هستند.

روزنامه «جام جم» گفت وگویی با حسین جنگجو برادر بزرگ شهید تازه شناسایی شده دفاع مقدس با عنوان «چمران می گفت این پسر بچه من است»، نوشت: حسن جنگجو را تا همین دو روز پیش خیلی‌ها فقط با عکسش می شناختند؛ عکسی که تا آن طرف مرزهای کشورمان هم رفته بود، تصویری ساده از جوانی اسلحه به دست که سینه خیز در گل و لای جلو می رفت؛ محل عکس مسجد سلیمان بود و زمانش اسفند 1359. چندماه بعد از آغاز جنگ تحمیلی و قهرمان توی عکس، از تبریز تا مسجدسلیمان از شمال غربی تا مرزهای جنوب غربی کشور، رفته بود برای دفاع از وطن.

در ادامه این مطلب آمده است: این تصویر سال های سال نماد مقاومت و ایثار بوده. نماد استقامت و شجاعت جوانانی که راهشان هنوز که هنوز است ادامه دارد و عشق شان سینه به سینه منتقل می شود حسن جنگجو سه سال بعد از به ثبت رسیدن این تصویر، در عملیات خیبر مفقود الاثر شد. دوری او و خانوادهاش، از همان اسفند سال 62 آغاز شد و تا همین دیروز ادامه داشت؛ تا همین دیروز که خانواده اش بعد از 34 سال پیکر او را در تابوتی پرچم پوش تحویل گرفتند و دیدارشان بعد از 408 ماه چشم انتظاری تازه شد. تا همین امروز که قرار است پیکر پاکش را در گلزار شهدای وادی رحمت تبریز به خاک بسپارند.

روزنامه «شرق» در یادداشتی با عنوان «مادر «حسن» پرکشید» نوشت: وقتی به سمت جبهه می‌رفت، مادر فکر نمی‌کرد چندین سال باید انتظار دیدار «حسن»اش را بکشد؛ ولی این‌طور شد؛ مادر ٣٤ سال منتظر بود. بالاخره روز سه‌شنبه «حسن» آمد و چهارشنبه روی دست هموطنانش تشییع شد؛ شهید «حسن جنگجو» تشییع شد و در شهرش آرام گرفت؛ شاید هم تا مادرش را ندید، آرام نشد؛ بالاخره ٣٤ سال می‌شد که مادرش را ندیده بود؛ مادر هم دلش برای پسر پر می‌کشید؛ مادر انگار منتظر بود تا پسرش از «مجنون» به خانه برگردد و آرام بگیرد؛ انتظارش به سر بیاید و خیالش از بابت پسر نوجوان آن‌ زمانش راحت شود.

این روزنامه در ادامه این یادداشت می نویسد: شاید هم بیش از این دیگر طاقت دوری نداشت؛ اما هرچه که بود «مادر» دیگر کاری در این دنیا نداشت. «حسن»اش ٣٤ سال پیش به «مجنون» رفته بود؛ اما در «مجنون» ماندگار شد؛ ٣٤ سال از پسرش بی‌خبر بود؛ بی‌خبر از سرنوشت پسرش که نه؛ ولی از «پیکر» پسرش بی‌خبر بود. «حسن»اش شهید شده بود؛ شهیدی که نه پیکری از او بود و نه اثری؛ اما سه‌شنبه «حسن» به وطن بازگشت؛ با پلاک و استخوان‌هایش.

روزنامه «جوان» در گزارشی با عنوان «عراقی‌ها از سلامت پیکر شهید شگفت‌زده شدند»، نوشت: ماجرای سالم بودن پیکر شهیدحسین پیراینده پس از 12 سال یکی از نکات قابل‌تأمل توجه دفاع مقدس است؛ شهیدی که در آخرین روزهای اسارت، هنگامی که عراقی‌ها قصد داشتند چند تن از منافقین را همراه با آزادگان وارد ایران کنند با نیروهای عراقی درگیر می‌شود و مورد اصابت گلوله قرار می‌گیرد و به شهادت می‌رسد. 12 سال بعد هنگام مبادله شهدا با اسرای عراقی پیکر شهید سالم از خاک بیرون کشیده می‌شود و حیرت و شگفتی عراقی‌ها را به دنبال می‌آورد.

این روزنامه در ادامه به نقل از حجت‌الاسلام علیرضا باطنی هم اردوگاهی این شهید می افزاید: در معراج شهدا بدن این شهید بزرگوار را من به همراه برادرش و بچه‌های معراج دوباره کفن کردیم…. بچه‌های معراج می‌گفتند چهار ماه پیش قرار بوده مبادله انجام بشود و عراقی‌ها بهانه می‌آوردند. مبادله انجام نمی‌شد و علتش این بوده که وقتی پیکر شهید پیراینده را از قبر خارج می‌کنند می‌بینند بدن سالم است.

روزنامه «کیهان» در گزارشی با عنوان «شهید غریب نام آشنا»، نوشت: شهید «حسین بهرامی» درشهرستان ساری متولد شد. او در ساری گمنام است امّا بچه‌های پیشروی مشهد و رزمندگان اهوازی، حسین را از مازندرانی‌ها بیشتر می‌شناسند. شنیده شد که سوسنگرد را شهر «حسین» می‌دانند. کارآمدی حسین موجب می‌شود او را به سمت فرماندهی گردان رزمی در طرح «آزادسازی سوسنگرد» منصوب نمایند. طرح حفر کانال در نقاطی از سوسنگرد جهت محاصره دشمن توسط ایشان نیز معروف است. می‌گویند او آنقدر در عملیات امام مهدی (عج) در سوسنگرد به دشمن نزدیک بود که در لابلای تانک‌ها به شهادت رسید.

این روزنامه در گزارشی دیگر با عنوان «انتقام خون جوانان‌مان را از ضد انقلابیون خواهم گرفت» نوشت: علیرضا قاسمی‌زاده در سال 1346 در خانواده‌ای مسلمان و معتقد به اسلام به دنیا آمد او تنها فرزند پسر خانواده‌اش بود شهید دوران آموزشی بسیج را دیده بود اما از طریق بسیج نتوانست به جبهه برود لذا با چند تن از دوستان یک دوره کوتاه امدادگری را دیدند و روانه جبهه شدند. محل خدمتشان در سنندج بود. هنوز مدت زیادی در جبهه نمانده بود که عملیات والفجر 2 شروع شد و او چون امدادگر بود عازم نبرد گردید تا مجروحین را مداوا کند. بعد از چند روز از عملیات در اولین روز مرداد ماه 62 بر اثر ترکش خمپاره به فیض عظیم شهادت نائل گردید.

**مدافعان دفاع از حریم ولایت
مردانی از جنس ایثار و شهادت با لبیک به ندای آزادی خواهی سید و سالار شهیدان در برابر مروجان اندیشه های انحرافی و افراطی ایستادند و با نثار جان خویش به دفاع از آرمان های اسلام پرداختند.

روزنامه «جوان» در گزارشی با عنوان «حیف می‌شد اگر به مرگ طبیعی از دنیا می‌رفت» نوشت: شهید رضا خرمی سال 1375 وارد سپاه شد و از سال 92 در مبارزه با تکفیری‌ها و دواعش، در جبهه مقاومت اسلامی حضور یافت. رضا به جهت مسئولیت‌هایی که داشت، مرتب در مأموریت‌های مختلف شرکت می‌کرد و زندگی‌اش را وقف زندگی جهادی‌اش کرده بود. اعظم قمری، همسر شهید از 17 سال زندگی مشترک با یک شهید و خاطراتی می‌گوید که با جهاد و مجاهدت و ایستادگی در هم آمیخته است.

این روزنامه در ادامه به نقل از اعظم قمری همسر شهید رضا خرمی می نویسد: تکفیری‌ها خودروی پر از مواد منفجره که 2 تن می‌شد را نزدیک ساختمان فرماندهی منفجر می‌کنند. خوشبختانه جلسه فرماندهی که 70 نفر از فرماندهان حضور داشتند تمام شده بود. ماشین که منفجر می‌شود کل ساختمان تخریب می‌شود و همسرم در ورودی با اسلحه ایستاده بود که بر اثر انفجار ساختمان زیر آوار می‌ماند.

این روزنامه در گزارش دیگری با عنوان «یک سال بعد از دیدن خواب شهادتش آسمانی شد»، نوشت: مشغول زندگی‌ات هستی که خبر تعدی به حریم عمه سادات به گوشت می‌رسد. تمام وجودت متلاطم می‌شود. غیرتت اجازه نمی‌دهد لحظه‌ای درنگ کنی و همین می‌شود که از زن و بچه‌های قد و نیم‌ قدت می‌گذری و خودت را از وطنت افغانستان به ایران می‌رسانی تا به جمع مدافعان برسی و شهادت به دست شقی‌ترین ظالمان سعادتمندت کند. این بار روایت مردی دیگر از تبار فاطمی‌ها است که آمنه سادات احمدی همسر شهید سید حمیدالله حسینی برایمان روایت می‌کند.

این روزنامه همچنین در گزارشی با عنوان «شهیدی با آرزوی راه‌اندازی اردوی جهادی در سوریه» نوشت: شهید محمود شفیعی علاوه بر فعالیت‌های فرهنگی‌ـ‌تربیتی در اسلامشهر و فعالیت‌های مستمر جهادی در کرمانشاه چندین سال نیز در شهرستان پیشوا مشغول فعالیت‌های فرهنگی‌ـ‌تربیتی بود. شهید شفیعی برای مبارزه با تروریست‌های تکفیری دو بار به سوریه اعزام شد و در تاریخ 29 آذر 94 در حلب و با اصابت تیر به پا و سرشان به شهادت نائل شد و پیکرشان به دست دشمن افتاد.

**آثار دفاع مقدس گنجینه ای ارزشمند در تاریخ معاصر
انتشار آثار دفاع مقدس و بیان رشادت ها و خاطرات رزمندگان و بسیجیان آن دوران از مهمترین وظیفه های نویسندگان و پژوهشگران تاریخ معاصر کشور به شمار می رود چرا که با درگذشت راویان این حماسه ها و همچنین مرور زمان بسیاری از وقایع آن دوره در هاله ای از فراموشی فرو می رود پس گردآوری این گنجینه ارزشمند، رسالتی بس خطیر محسوب می شود.

روزنامه «شرق» در گزارشی با عنوان پوستر فیلم دفاع مقدسی «دریاچه ماهی» رونمایی شد، نوشت: در آستانه اکران عمومی از پوستر فیلم سینمایی «دریاچه ماهی» به کارگردانی مریم دوستی و تهیه کنندگی سعید سعیدی و با طرحی از مازیار رضائی رونمایی شد. این فیلم سینمایی قرار است از 22 شهریور سال جاری در گروه آزاد به اکران عمومی‌ در می آید.

در ادامه این گزارش آمده است: داستان فیلم «دریاچه ماهی» در مورد چند رزمنده است روایت فیلم از دهه شصت آغاز می شود و در زمان حال این داستان به نقطه مشترک می‌رسد…«دریاچه ماهی» به قلم مصطفی رستگاری با مضمون دفاع مقدس روایتی متفاوت از شهدای هنوز بر جای مانده کانال ماهی دارد. این فیلم نگاهی به وقایع پس از جنگ دارد و داستان چند خانواده را روایت می کند که در نقطه مشترکی به یکدیگر می رسند و در این میان عشق گمشده ای پیدا می شود. در واقع این فیلم تجلیلی از شهدای جاویدالاثر خواهد بود. اولین نمایش این فیلم در سی و پنجمین دوره جشنواره فیلم فجر خواهد بود.

روزنامه «جوان» در گزارشی با عنوان «پشت آثار خلق شده با محوریت شهید حججی معرفت دینی و مذهبی وجود دارد» نوشت: بعدازظهر ۱۴ شهریور مراسم افتتاح نمایشگاه پوستر «راهی که از سر گرفتیم» و رونمایی از اثر نقاشی عبدالحمید قدیریان با محوریت شهید حججی در حوزه هنری و با حضور محسن مومنی شریف رئیس حوزه هنری، مسعود شجاعی طباطبایی مدیر مرکز تجسمی حوزه هنری، عبدالحمید قدیریان، حسن روح الامین و جمعی از هنرمندان در در گالری خانه عکاسان حوزه هنری برگزار شد. در این نمایشگاه ۴۶ پوستر از هنرمندان سراسر کشور که پس از شهادت شهید حججی خلق شده اند، به نمایش در آمد. با این رونمایی تاکنون سه اثر نقاشی با محوریت شهید حججی در حوزه هنری رونمایی شده است.

در ادامه به نقل از عبدالحمید قدیریان می خوانیم: اسم این تابلو که من خلق کرده ام «پیام آسمانی» است. در این تابلو تلاش کردم نگاهی که در چند سال اخیر همواره در آثارم سعی به بازگو کردن آن را داشتم تکرار کنم. در واقع من با آثارم این موضوع را فریاد می زنم که مشکل اصلی جامعه ما در همه ابعاد، مشکل فاصله گرفتن ما از آسمان است و راه حل همه مشکلات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و اخلاقی هم در همین است.

روزنامه «خراسان» در نگاهی به ۳ کتاب در حوزه دفاع مقدس در گزارشی با عنوان «از «شرح آسمان» تا خاطرات همسران آزاده‌ها» نوشت: در این گزارش برآنیم تا به معرفی بخشی از آثار دفاع مقدس بپردازیم؛ آثاری که تلاش کرده اند راویان صادقی از حماسه دفاع مقدس و رشادت‌های رزمندگان اسلام باشند. انتشارات «بوی شهر بهشت» در حوزه ایثار و شهادت آثاری را پیش روی مخاطبان خود نهاده است که مرور آن خالی از لطف نیست.

در ادامه این گزارش آمده است: کتاب «شرح آسمان» شرح جانبازی زندگی نامه، خاطرات وشرح جانبازی‌ها و رشادت‌های خلبان شهید ابراهیم (حجت) فخرایی به قلم محمد خسروی راد است این کتاب شامل پنج فصل است که در هر فصل گوشه‌ای از زندگی این شهید در قالب داستان‌های کوتاه با نثری روان به رشته تحریر در آمده است.

روزنامه «ایران» در گزارشی با عنوان «آرمیدن در زیر سایه تاک»، نوشت: هنگام مطالعه کتاب «سایه تاک» به تنها چیزی که فکر می‌کردم احساس غرور و تعصب سروان رحیم افشاری نسبت به خاک وطن بود که در سراسر جملات کتاب این حس موج می‌زد. کتاب «سایه تاک» که در آن خاطرات رحیم افشاری به قلم راحله صبوری نگاشته شده است برای کسانی که می‌خواهند بدانند یک ارتشی چه رازهایی در دل دارد و چگونه می‌اندیشد، حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد.

در ادامه می خوانیم: این موضوع باعث شد به فکر مصاحبه‌ای با ایشان باشم تا اینکه این قرار ملاقات شکل گرفت. در نخستین ملاقاتم با سروان افشاری نخستین چیزی که در او دیدم نظم و انضباطی بود که از هر نظامی می‌توان انتظار داشت. او در تمام هشت سال جنگ تحمیلی در جبهه‌ها حضور داشته و طی این هشت سال دوره‌های زیادی را گذرانده است و امروز با کوله باری از تجربه دوران بازنشستگی خود را می‌گذراند. در گفت‌و‌گوی پیش رو سروان افشاری خاطراتی را بازگو می‌کند که بیش از هرچیز بوی گلایه از کسانی دارد که ارزش این تجربه‌ها را فراموش کرده‌اند و در ذهنشان جایی برای دلاوری افرادی همچون خودش باقی نگذاشته‌اند.

*گروه اطلاع رسانی
خبرنگار: کامبیز رضایی**انتشاردهنده: شهربانو جمعه
پژوهشم**1699**2059**9131
ایرنا پژوهش، کانالی برای انعکاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.