سرویس جنگ نرم مشرق- پایگاه خبری – تحلیلی المانیتور در یکی از گزارش‌های جدید خود به عملکرد عربستان در مقابل ایران پرداخته و با اشاره به افشاگری‌های اخیر درباره سخنان «محمد بن سلطان» (شاهزاده سعودی) درباره تحولات منطقه در دیدار خصوصی با مقامات رسمی آمریکا، به تحلیل شکست‌های عربستان پرداخته است.

این گزارش با عنوان «خودزنی عربستان در نبرد با ایران» درباره عدم موفقیت عربستان این‌گونه می‌نویسد: «بسیاری از سیاست‌های سعودی در منطقه – از جنگ در یمن گرفته تا مقابله با ایران – شکست‌ها و ناکامی‌های مأیوس کننده بوده‌اند. حتی سیاست انرژی عربستان سعودی که تا حدودی بر مجازات ایران متمرکز بوده و قصد داشته که بدین شیوه این کشور را به دست برداشتن از ماجراجویی در غرب آسیا (خاورمیانه) وادار نماید، در عمل کسری بودجه بی‌سابقه‌ای برای این پادشاهی به وجود آورده است. در این بین، ایران کماکان به پیشبرد برنامه خود در سوریه و عراق ادامه می‌دهد. اینک رهبری سعودی باید به گونه‌ای دردناک به این نکته پی برده باشند که سیاست تک بُعدی آنها در قبال ایران به سیاست‌هایی منجر شده که در داخل و خارج نتیجه عکس داده است».

گزارش پایگاه خبری – تحلیلی المانیتور با عنوان «خودزنی عربستان در نبرد با ایران»

این پایگاه خبری – تحلیلی با بیان اینکه فعالیت نظامی سعودی در یمن فاجعه‌ای کامل بوده، به تردید در ادعای ریاض مبنی بر این که حوثی‌ها تحت تأثیر ایران می‌خواهند دولت صنعا را سرنگون سازند، پرداخته و می‌نویسد: «حوثی‌ها به هیچ وجه غلامان حلقه به گوش ایرانی‌ها نیستند. آنها به ظاهر برای حقوق بومی خود در حال مبارزه هستند، حقوقی که معتقدند از سوی دولت یمن -طرفدار سعودی- نادیده گرفته شده است. این جنگ برای ریاض میلیاردها دلار هزینه در بر داشته و حدود ده هزار قربانی بر جای گذاشته است و بیش از سه میلیون نفر آواره شده‌اند؛ همزمان با جنگ، شیوع وبا، این کشور را در آستانه قحطی قرار داده است».

المانیتور سپس با اشاره به عدم موفقیت عربستان در دستیابی به اهداف حملات هوایی علیه مردم یمن که با حمایت آمریکا و انگلیس انجام می‌شود، نوشت: «حوثی‌ها هنوز کنترل صنعا را در اختیار دارند و به طور مرتب به داخل عربستان یورش می‌برند. وضعیت رو به وخامت امنیتی زمینه مستعدی را برای کسب حمایت و یارگیری داعش و القاعده محلی در یمن پدید آورده است. القاعده در واقع یک چهارم خاک این کشور را در کنترل خود دارد.
بنابراین، نباید تعجب کرد که چرا شاهزاده سعودی به گروهی از دیپلمات‌های سابق آمریکایی گفته است که او به واقع به دنبال راهی برای خروج از باتلاق یمن می‌گردد؛ اما باید از او پرسید که چرا در وهله نخست جنگ را آغاز کرد؟ حوادث و پیشامدهای ناگوار بود که حوثی‌ها را به ایران نزدیک‌تر ساخت، در حالی که پیوندهای بین آنها پیش از این، در بهترین حالت، متزلزل و سست بود».

عکس: حملات هوایی عربستان به یمن

المانیتور: شاهزاده سعودی به گروهی از دیپلمات‌های سابق آمریکایی گفته است که او به واقع به دنبال راهی برای خروج از باتلاق یمن می‌گردد

این گزارش در ادامه به وضعیت مشابه دیگری، یعنی سیاست آل‌سعود در عراق و سوریه می‌پردازد و معتقد است این سیاست، موضع راهبردی ایران را در این دو کشور تقویت کرده است تا تضعیف: « ریاض از ابتدای جنگ داخلی سوریه در سال ٢٠١١، به جناح‌های مختلف سُنی در سوریه میلیاردها دلار کمک کرده که نظام اسد را سرنگون کنند، وضعیتی که موجب شد اسد برای حفظ قدرت خود به روسیه و ایران نزدیک شود. با وجود ادعاهای سعودی مبنی بر این که اسد باید از قدرت کنار برود و تا زمانی که در مسند قدرت است، امکان توافق و مصالحه وجود ندارد، اما او هنوز قدرت را در دمشق در اختیار دارد.
در این بین، ترکیه، ایران و روسیه، ریاض را دور زده و آتش بسی را در سوریه برقرار کرده‌اند و این در حالی است که آمریکا و شرکای این کشور به مبارزه خود برای آزاد ساختن شهر رقه، پایتخت خود خوانده داعش، از دست این گروه ادامه می‌دهند. از قرار معلوم، عادل جبیر، وزیر امور خارجه عربستان، در نشست اخیر با رهبر مخالفان رژیم سوریه در ریاض گفته است، عربستان علاقه خود به سوریه را از دست داده و مردم سوریه باید خود را برای آینده ای کشورشان، با حضور اسد در مسند قدرت، آماده سازند. اگر این گفته واقعیت داشته باشد، تغییر موضع و چرخش قابل توجهی است».

المانیتور سپس این سوال را می‌پرسد: «چرا باید پانزده سا طول می‌کشید تا عربستان به چنین مواضعی برسد؟»

این گزارش در ادامه به اشتباهات عربستان در این پانزده سال اخیر می‌پردازد: «ریاض سال‌ها پیش می‌توانست، با رقابت با ایران برای قدرت در عراق، نقش سازنده‌ای در آن کشور ایفاء کند.
نکته‌ای که تعجب برانگیز هم نیست، این است که ریاض نمی‌خواست با دولت دارای اکثریت شیعه در عراق، که بعد از سرنگونی صدام در سال ٢٠٠٣ به قدرت رسید، مراوده داشته باشد. این روایت که شیعیان عراق عوامل ایران هستند، به تقویت جایگاه راهبردی ایران در کشور عراق کمک کرد، چرا که شیعیان عراق احساس کردند که به جز ایران جای دیگری وجود ندارد که برای درخواست حمایت به آن روی آورند. البته، این پرسش باقی می ماند: چرا باید پانزده سال طول بکشد که عربستان به چنین موضعی برسد؟ ریاض سال‌ها پیش می‌توانست از طریق رقابت با ایران در عراق، نقش سازنده‌ای ایفاء کند. ریاض به جای این که واقعیات سیاسی پدید آمده بعد از ٢٠٠٣ را تضعیف کند، باید سعی می‌کرد، به غیر از مخالفان تهران در بغداد، خود را به رهبرانی مانند ایاد علاوی در عراق نیز نزدیک کند».

المانیتور: ریاض از ابتدای جنگ داخلی سوریه در سال ٢٠١١، به جناح‌های مختلف سُنی در سوریه میلیاردها دلار کمک کرده که نظام اسد را سرنگون کنند

این پایگاه خبری – تحلیلی معتقد است که اگر عربستان چنین کوته بینانه توجه خود را روی ایران متمرکز نمی‌کرد، به سادگی امکان جلوگیری از بد اقبالی‌های این کشور در عرضه سیاسی وجود داشت: «این رقابت و دشمنی موجب شد که عربستان نتواند منافع خود را به شکل سازنده و با اطمینان خاطر دنبال کند. عربستان سعودی در مقام متولی خانه خدا، مقدس‌ترین مکان در اسلام، از امتیازات طبیعی برخوردار است، اما در عین حال در هر صحنه‌ای که با ایران مقابله کرده، نتایج بدی عاید این کشور شده است».
المانیتور در پایان به عربستان جهت جلوگیری از تکرارهای شکست سیسات‌هایش، پیشنهاد تعامل و همکاری با ایران را می‌دهد: «عربستان سعودی در نگاه به پیش روی، باید در سال‌های آتی با پیامدهای سیاست‌های خود، به ویژه در یمن، کنار آید. اما همه چیز از دست نرفته است. ریاض هنوز فرصت دارد که مسیر خود را تغییر دهد و از طریق تعامل با ایران، روابط خود را از نو تنظیم کند. ایران نشان داده حاضر است درباره موضوعات اساسی مورد اختلاف با عربستان گفتگو و تعامل کند. رهبری عربستان در گذشته در برخورد با تهران، انعطاف قابل توجه از خود نشان داده است و به تازگی بعد از دو سال به زائران ایرانی اجازه داد به شکل موفقیت‌آمیزی به زیارت خانه خدا بروند. در انتها باید گفت، نه ایران و نه عربستان – و نه منطقه – تاب تحمل تداوم مخاطرات را ندارند».