چکیده:  

گروه­ های سلفی-تکفیری، جریانی هستند که با خوانشی سطحی از گزاره­های دینی، عمل خشونت­ آمیز خود را در جهت برپایی جامعه ایده ­آلشان توجیه می ­نمایند. آنان با برداشتی جزمی و به دور از هرگونه اجتهاد عقلی از شریعت که متاثر از پیشینه ذهنی و ساختار روانی آنان است، درصدد واکنش نسبت به فرآیندهای ناشی از مدرنیته برمی ­آیند. داعش نیز به عنوان یکی از شاخه­ های جریانات سلفی در تلاش است تا با تفسیری رادیکال از گزاره ­های دینی، عمل خشونت ­آمیز خود را توجیه نماید. تفسیر رادیکال آن ­ها از دین بیش از آن که در متن شریعت موجود باشد، ناشی از فضای روانی ملتهب و آشفتگی ­های مواجهه با دنیای مدرن است. مساله نوشتار حاضر این است که درکنار تفاسیر رادیکال از دین چه عوامل روانشناختی در گرایش افراد به گروه داعش و انجام عمل خشونت ­آمیز موثر بوده است؟ دست­آورد نوشتار حاضر آن است که فشارهای ناشی از دنیای مدرن بر خوانش جزمی داعش از شریعت و تمایل به بروز خشونت رفتاری جهت ارضاء امیال سرکوب شده اثرگذار بوده است. نوشته پیش­رو  بر آن است تا با بهره ­گیری از مفروضات بنیادین روانکاوی با تاکید بر خوانش ژیژک از لاکان، اندیشه و عمل داعش را از زاویه روانشناسی سیاسی و با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی مورد بررسی و کنکاش قرار دهد.
 

واژه‌های کلیدی: داعش، کنش رفتاری، روانشناسی سیاسی، خشونت، گروه‌های سلفی- تکفیری، دگر بزرگ

نویسندگان:

پیمان زنگنه: مربی گروه علوم سیاسی دانشگاه بیرجند

 سمیه حمیدی: استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه بیرجند 

فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام – سال ششم، شماره 3، پیاپی 20، پاییز 1395.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.