نگاهی به رفتارهای آمریکا در خصوص محمد بن سلمان نشان می دهد که آمریکایی ها به دنبال ایجاد تحول در منطقه غرب آسیا با استفاده از ظرفیت تهاجمی وی هستند. نشریه «نیویورکر» اخیرا گزارشی در خصوص شرح نحوه به قدرت رسیدن «جرد کوشنر»، داماد و مشاور ترامپ در کاخ سفید، برنامه‌های او برای «بازآرایی» منطقه و نحوه آشنایی او با «محمد بن سلمان» مطلبی اختصاصی نوشته است که توجه به برخی از داده های آن می تواند نشان دهنده این باشد که آمریکایی ها برای بن سلمان چه برنامه و آینده ای را تصویر کرده اند.

گزارش نیویورکر از نحوه آشنایی بن سلمان و کوشنر

در قسمت های مربوط به بن سلمان ، نیویورکر می نویسد : «یک مقام سابق وزارت دفاع آمریکا به شرح جزئیات جلسه‌ای پرداخته که کوشنر در یکی از اتاق‌های کنفرانس کاخ سفید با اعضای شورای امنیت ملی برگزار کرده است. «نقشه را بیرون آوردیم و وضعیت را ارزیابی کردیم. به نوعی از کنار این مسائل گذشتیم و گفتیم، خب حالا چه؟ سرانجام به این نتیجه رسیدیم که تکیه‌گاه‌های ما اسرائیل و عربستان سعودی هستند و اینکه بدون عربستان نمی‌توانیم در خلیج [فارس] موفق شویم. قرار شد ما برای تقویت روابطمان با عربستان سعودی هر کاری را که لازم است انجام بدهیم. آنها (کوشنر و بن سلمان) خیلی سریع به هم نزدیک شدند. هر دوی آنها دنیا را یک شکل می‌بینند.» استیو بنن در خصوص این جلسات و بن سلمان می گوید «ترامپ به آنها (سران کشورهای منطقه) گفت ما از شما حمایت می‌کنیم ولی آنچه می‌خواهیم اقدام است و اقدام.» به گفته بنن، ظاهراً هیچ کس بیشتر از بن سلمان مشتاق به شنیدن این پیام نبود.یک مقام سابق آمریکایی هم می‌گوید: «ارزیابی‌ها این بود که ما به یک عامل تغییر نیاز داریم و اینجا بود که سر و کله بن سلمان پیدا شد. قرار شد از او به عنوان عامل تغییر استقبال کنیم.»

عامل تغییر شتابان در غرب آسیا، روابط با اسرائیل و آشوب در منطقه

با توجه به مجموعه اطلاعاتی که وجود دارد و دو ماموریتی که به بن سلمان محول شده است ایجاد روابط با اسرائیل به صورت شتابان و در عین حال ایجاد آشوب در منطقه غرب آسیا به صورت شتابان است. شفاف شدن نحوه ارتباط کوشنر و بن سلمان موضوع مهمی است که جزئیات آن در حال فاش شدن است. کوشنر صهیونیستی است که شدیدا به دنبال حل کردن مشکل اسرائیل در جهان عرب است. از سوی دیگر نیز بن سلمانی قرار دارد که شدیدا به دنبال ایجاد اعتماد در سطح بین المللی، خصوصا در مقامات آمریکایی است تا مجوز مشروعیت سلطنت خود را از آن ها گرفته و خود را به عنوان منجی عربستان و ورای آن به عنوان منجی منطقه غرب آسیا معرفی کند. دست زدن به اقداماتی همچون ایجاد تغییرات نامتعارف در نظام سلطنتی عربستان، ایجاد فضای باز برای شهروندان، ایجاد تحولات در حوزه اقتصادی و مشروعیت دادن به برخی از خواسته های غربی ها نسبت به حقوق بشر، سبب شده است تا از محمد بن سلمان در آمریکا به عنوان شخصیتی یاد شود که می تواند عربستان را از نظامی سنتی و متحجر به نظامی مدرن سوق دهد. سوای از پیچیدگی های جامعه عربستان و اینکه اساسا این کشور می تواند به عنوان یک دولت ملی مدرن تلقی شود یا خیر، آن چه در ذهنیت بن سلمان است این است که خود را منجی عربستان «نزد کشورهای غربی» معرفی کند.

در سوی مقابل نیز آن چه در ذهنیت دونالد ترامپ و مقامات فعلی کاخ سفید است این است که از محمد بن سلمان به عنوان محرک رسیدن به اهداف خود در خصوص صلح خاورمیانه برسند. ماجرای معامله قرنی که اخیرا بین آمریکایی ها تبدیل به یک موضوع مهم شده است، مسئله ای نیست که به راحتی بتوان از کنار آن عبور کرد. به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی توسط محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد سعودی، و ایجاد ادبیات همزیستی با اسرائیل، سبب شده است تا این ایده تقویت شود که آمریکایی ها از این محرک به عنوان مهمترین محرک رسیدن به تغییرات سریع استفاده خواهند کرد.

هم محمد بن سلمان و هم آمریکایی ها به خوبی می دانند در چه نقشه ای  در حال حرکت هستند. در صورتی که آمریکایی ها در رسیدن به اهداف خود در منطقه موفق شوند، به زعم خود توانسته اند موضوعی که نزدیک به یک قرن است تبدیل به مناقشه بین المللی شده را حل و فصل کنند و در غیر این صورت نیز تنها مهره ای را سوزانده اند، که دست به سیاست های تهاجمی در این منطقه زده است که می توانند براحتی جایگزین هایی برای او معرفی کنند. سیاست های بن سلمان در سال های اخیر موید همان تحلیلی است که از این فرد به عنوان «عامل» آمریکا برای ایجاد تغییرات شتابان یاد شده است.

سیاست های سریع و شتابان بن سلمان در تقویت روابط با اسرائیل، نشان دهنده اشتیاق دو جانبه ای است که در آمریکایی ها و بن سلمان برای رسیدن به یک موضع مشترک وجود دارد. آن قدر که بن سلمان در ایجاد روابط با اسرائیل شتاب زده است، حتی خود نتانیاهو نیز نیست. بن‌سلمان در مصاحبه اخیری که با «تایم» داشته، با اطلاق ایران به عنوان دشمن مشترک عربستان و اسرائیل بیان کرده «ما و اسرائیل دشمن مشترکی داریم و پتانسیل‌های زیادی هم برای همکاری اقتصادی ما وجود دارد. فردای صلح اسرائیل با فلسطین، روابط خوبی با اسرائیل خواهیم داشت.»

شتاب در ایجاد آشوب در منطقه

آنچه در خصوص فلسطین گفته شد را بایستی در کنار خواست آمریکایی ها در افزایش شتاب آشوب ها در منطقه خلیج فارس نیز عنوان کرد.  وب سایت آسیا تایمز در مطلبی نوشت : تور اخیر آمریکا گردی محمد بن سلمان پیروزی چندصد میلیون دلاری سعودی است. این واقعیت که محمد بن سلمان در حال ایجاد فاجعه در یمن است، تنها یک نکته کوچک است. در این سفر بن سلمان «ساخت مدارس وهابیت در سرتاسر جهان اسلام» را خواست قدرتها و متحدان در جنگ سرد از عربستان دانست. از زمانی که بن سلمان به عنوان وزیر دفاع منصوب شد، تخریب و ویرانی زیرساختهای غیرنظامی، از پل ها گرفته تا ساختمانهای آپارتمانی در صنعا، مدارس، بیمارستان ها و نهایتا محاصره هوایی، دریایی و زمینی توسط عربستان سعودی در این کشور قحطی زده انجام شد و این کشور مانع از ورود مواد غذایی و دارویی بسیار ضروری به خاک یمن و برای مردم قحطی زده آن شد. «اعداد وحشتناک هستند. دست کم 22.2 میلیون یمنی در تمام سنین – از مجموع جمعیت 27.5 میلیون نفری این کشور – نیاز جدی به کمک های بشردوستانه دارند، از جمله 11.3 میلیون کودکی که در آستانه قحطی بزرگ قرار دارند.»

آینده را چگونه باید دید؟

پیش از بن سلمان نیز افرادی بوده اند که اشتیاق فراوان در داشتن روابط با اسرائیل داشته اند، از شاه ایران گرفته تا نظامیان مصری. اما آن چه جلوی چشمان ناظران تحولات منطقه است ، چیست؟ آیا طرح های سازش اند که در بین گروه های فلسطینی رسمیت دارند یا طرح های مبارزه و مقاومت. در همین نامه اخیر اسماعیل هنیه به رهبر معظم انقلاب و متعاقبا نامه رهبر انقلاب به هنیه، آن چه تبلور دارد، آرمان فلسطینی است. آینده فلسطین نه با سازش و طرح های قدرت های بین المللی و منطقه ای، که در دستان خود فلسطینی ها است. صهیونیست ها عادت به عقب نشینی از مواضعی که اشغال کرده اند ندارند، طرح های سازش تنها مشروعیت اشغالگری را اثبات می کنند. راه حل فلسطین در مقاومت است. هم موضوع یمن و هم موضوع فلسطین نشان می دهد که برنامه و ماموریتی که به بن سلمان محول شده به صورت شتابان باید انجام شود. بنابراین روزها و ماه های پیش رو، رسوا کننده اقدامات بن سلمان خواهد بود.

انتهای متن/